در این مطلب چه چیزی مطالعه خواهید کرد؟
آیا هورمون ریلکسین نقش مهمی را در دوران بارداری ایفا میکند؟
وظیفه اصلی ریلکسین در بارداری چیست؟
میزان ترشح این هورمون در چه دورانی از حاملگی به بیشترین و کمترین مقدار خود می‌رسد؟
متاسفانه امروزه هورمون ریلکسین بارداری تا حدودی ناشناخته مانده است. به طوری که بیشتر افراد، آگاهی کاملی در خصوص آن ندارند. در این مقاله به بررسی این نوع هورمون در بدن می‌پردازیم. اگر مایل هستید که اطلاعات کامل‌تر و درست‌تری را در این زمینه کسب کنید، خواندن این محتوا به شما پیشنهاد می‌شود. با ما همراه باشید.
هورمون ریلکسین چیست؟
هورمون ریلکسین در خانم‌ها به وسیله جسم زرد در تخمدان به گردش خون ترشح می‌شود. در دوران حاملگی نیز از غشاهای احاطه کننده جنین، جفت و پوشش داخلی رحم آزاد خواهد شد. این هورمون نقش بسیار مهمی در آماده سازی پوشش داخلی رحم برای بارداری ایفا میکند. به گونه‌ای که در اواخر بارداری، سبب پارگی غشاهای اطراف جنین شده تا به باز شدن و نرم شدن واژن و دهانه رحم کمک کند. این امر، روند زایمان را راحت‌تر خواهد کرد. علاوه بر آن، هورمون ریلکسین می‌تواند با شل کردن رباط‌های جلوی لگن، روند زایمان را آسان‌تر کند.
این هورمون از غده پروستات آقایان نیز آزاد می‌شود. به طوری که در مایع منی آنها، قابل تشخیص است. اما به صورت کلی، در گردش خون مردان وجود ندارد. عملکرد اصلی ریلکسین در آقایان، افزایش حرکت سلول‌های اسپرم در مایع منی است.
نقش هورمون ریلکسین در بارداری چیست؟
ترشح هورمون Relaxin، نقش مهمی را در بدن خانم‌های باردار ایفا میکند. تعدادی از مهم‌ترین وظایف این هورمون به شرح زیر است:
-
گسترش عضلات لگن
نقش اصلی این هورمون در بدن، گسترش عضلات لگن برای تولد نوزاد است. برای آنکه نوزاد در طی فرایند زایمان، به سهولت به دنیا بیاید. در چنین شرایطی است که افزایش هورمون ریلکسین در بدن خانم‌های باردار، عضلات لگن را شل کرده و مسیر روانی را برای خروج طبیعی نوزاد از رحم مادر ایجاد خواهد کرد. -
شل کردن تعدادی از عضلات مادر
این هورمون می‌تواند با شل کردن عضلات شکمی مادر در طی بارداری، به وی کمک کند تا جنین به راحتی در بدن مادر جای بشود. این امر نقش بسیار مهمی در بدن زنان دارد. زیرا ضرورت دارد که ماهیچه‌‌های شکمی دائما کشیده شوند و برای تولد نوزاد آمادگی لازم را کسب کنند.
ترشح هورمون ریلکسین بارداری همچنین قادر است که عضلات قفسه سینه زنان را گسترش دهد. برای اینکه بدن بتواند به بهترین شکل ممکن، فشار وارده ناشی از رحم به دیافراگم را تحمل نماید.
علاوه بر آن، ریلکسین بر روی سایر رباط‌ها و عضلات بدن زنان باردار تاثیر می‌گذارد. سبب می‌شود که انعطاف پذیری رباط‌ها و تاندون‌ها از حالت طبیعی خود بیشتر شود. -
جلوگیری از زایمان زودرس
اقدام مهم دیگری که هورمون Relaxin در بدن خانم‌های حامله انجام می‌دهد. این است که از انقباض رحم در نخستین مراحل بارداری جلوگیری میکند. این امر، از انجام زایمان زودرس در بدن زنان، پیشگیری خواهد کرد. -
اثر بر رباط‌های نخاعی
هورمون ریلکسین می‌تواند با اثر گذاشتن بر روی رباط‌های نخاعی زنان باردار، سبب بروز درد و بی‌ثباتی در بدن این افراد بشود. بنابراین لازم است که همه خانم‌ها در این دوران، توجه ویژه‌ای به حالت قرارگیری بدن خود داشته باشند تا به کمر درد شدید مبتلا نشوند. -
اثر بر کمربند نخاعی (PGP)
چنانچه باردار هستید، در ماه‌های مختلفی از بارداری، به احتمال زیاد بروز درد در کمربند نخاعی (PGP) را حس می‌کنید. این کمربند نخاعی، مسئولیت پشتیبانی از پاها، مفصل‌های ران و دیگر مفصل‌های اطراف کمر را بر عهده دارد.
ممکن است که هر خانمی بروز مشکل در کمربند نخاعی را در طی زندگی خود تجربه کند، اما علت عمده رخ دادن این عارضه در دوران بارداری، اثرات ترشح هورمون آرام‌بخش (ریلکسین) است. همچنین ترشح ریلکسین و یکسری از هورمون‌های دیگر در بدن زنان باردار می‌تواند با از بین بردن رباط‌های کمربند نخاعی، سبب بروز درد در مفصل لگن مادران بشود.
زمان شروع ترشح هورمون ریلکسین در دوران بارداری
بعد از تخمک گذاری و در نیمه دوم چرخه قاعدگی، سطح ریلکسین در گردش خون افزایش می‌یابد. این هورمون در این مرحله، دیواره رحم را با مهار انقباضات آن شل میکند. همچنین نقش زیادی در آماده سازی پوشش داخلی رحم برای حاملگی دارد. چنانچه بارداری رخ ندهد، مجددا میزان ریلکسین کاهش خواهد یافت.
در دوران بارداری نیز، سطح این هورمون در سه ماهه نخست به بیشترین مقدار خود می‌رسد. پس از آن، مقدار ریلکسین تا درست قبل از زایمان، کاهش می‌یابد. به طوری که در روزهای نزدیک زایمان، برای کمک به شل شدن لگن و گشاد شدن دهانه رحم تا حد زیادی افزایش خواهد یافت.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی هورمون ریلکسین بارداری پرداختیم. چنانچه قصد دارید که به جزئیات دقیق این هورمون در بدن خود در طی حاملگی پی ببرید، توصیه می‌کنیم که با یک پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.
سوالات متداول
-
آیا می‌توان در بارداری قرص ریلکسین مصرف کرد؟
خیر. بدون اجازه و تجویز پزشک به هیچ عنوان اقدام به انجام این کار نکنید. زنان باردار نباید قرص ریلکسین مصرف کنند، زیرا ممکن است باعث آسیب‌هایی مانند ناهنجاری‌ها و ناتوانی‌های هنگام تولد و همچنین مشکلات کلیوی و قلبی در نوزاد شود. علاوه بر این، این دارو همچنین می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند به تاخیر افتادن زایمان و یا مشکلاتی مانند خونریزی در زنان باردار شود.
