تغییرات سینه در حاملگی؛ آیا نوک پستانها در بارداری دچار تغییر رنگ میشود؟

آیا این مطلب برای شما مفید است؟

هورمون‌ها در دوران بارداری تغییرات متعددی را در بدن مادر ایجاد می‌کنند. یکی از تغییرات و به نوعی عوارض بارداری، تغییرات پستان در بارداری بوده که جزئی از روند طبیعی این دوران است. 
آیا در این دوران هستید و می‌خواهید بدانید تغییرات پستان در حاملگی به چه صورت است؟
چه زمانی باید این تغییرات را جدی گرفت و به پزشک مراجعه کرد؟ 
آیا انجام معاینات سینه برای بررسی این تغییرات لازم است؟
در این مقاله، اطلاعات کاملی درباره شایع‌ترین تغییرات سینه در دوران بارداری ارائه خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.

آیا تغییرات پستان ناشی از بارداری طبیعی است؟

اگرچه ظاهر شدن برآمدگی شکم، ماه‌ها طول می‌کشد، اما یکی از اولین نشانه‌های بارداری، از سینه‌ها شروع می‌شود. احساس سنگینی، حساسیت یا تغییر در رنگ و شکل سینه‌ها از علائمی است که ممکن است در دوره بارداری بروز پیدا کند.
اغلب تغییرات پستان در دوران بارداری طبیعی است و به دلیل افزایش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن اتفاق می‌افتد. در واقع تغییراتی که این هورمون‌ها در سینه ایجاد می‌کنند، سینه‌های مادر را آماده شیردهی می‌کند.

تغییرات سینه در بارداری به چه شکل است؟

انواع تغییرات پستان در بارداری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. بزرگ ‌شدن

   هورمون‌های مسئول تغییرات در دوران بارداری عبارت‌اند از پروژسترون، پرولاکتین و استروژن. سینه‌ها عمدتاً به دلیل هورمون استروژن بزرگ می‌شوند. هفته ۶-۸ بارداری، سینه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و در طول بارداری به رشد خود ادامه می‌دهند.

2. درد و حساسیت

   زنان باردار احساس حساسیت در سینه خواهند داشت. هورمون‌های بدن، سینه‌ها را برای شیردهی آماده می‌کند. مجاری شیری که در حال ‌رشد و کشیده ‌شدن هستند، در اوایل بارداری با شیر پر می‌شوند. از این ‌رو سینه‌ها به طور ویژه، نوک سینه‌ها، حساس‌تر شده و باعث ناراحتی می‌شوند.

3. علائم کشش

   در دوران نوجوانی، ممکن است احساس کنید که سینه‌های شما یک شبه بزرگ شده‌اند. همین پدیده در دوران بارداری نیز اتفاق می‌افتد و مانند آن سال‌های نوجوانی، می‌تواند منجر به ترک‌های پوستی در بارداری شود.

4. تیره‌شدن نوک سینه‌ها و آرئول‌ها (پوست اطراف نوک سینه‌ها)

   نوک پستان برآمدگی است تشکیل شده از ۱۵ تا ۲۰ نی کوچک که مجرای نام دارد و شیر از طریق آن آزاد می‌شود. قبل از بارداری، آرئول، ناحیه دایره‌ای اطراف نوک پستان، صورتی یا قرمز است. در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمون‌هایی که بر رنگ‌دانه‌های پوست تأثیر می‌گذارند، نوک پستان و آرئول تغییر رنگ داده و تیره می‌شوند.

5. ایجاد رگ‌های واریسی روی سینه‌ها

   در دوران بارداری به‌خصوص اولین بارداری، رگ‌های سینه برجسته شده و راحت‌تر قابل‌ رؤیت هستند. این به دلیل افزایش ۲۰ تا ۴۰ درصدی حجم خون در دوران بارداری است. رگ‌ها از طریق جریان خون، مواد غذایی و اکسیژن را به جنین درحال رشد می‌رسانند. هر چه گردش خون بیشتر باشد، رگ‌ها هم در زیر پوست نمایان‌تر می‌شوند.

6. ترشحات زرد رنگ از نوک سینه‌ها

   اولین ترشح از نوک سینه‌ها "آغوز" نام دارد و مملو از کورتیزول و تیروکسین است که می‌تواند آنتی‌بادی‌های محافظ را به کودک بدهد. برای برخی از زنان، این ترشحات ممکن است از سه‌ماهه دوم شروع به نشت کند.

تغییرات سینه در ماه‌های مختلف بارداری

تغییرات سینه در دوره بارداری می‌تواند در هفته اول پس از لقاح رخ دهد و تا زمان تولد نوزاد و حتی بعد از آن ادامه یابد. توجه به این نکته ضروری است که این تغییرات در افراد مختلف، متفاوت است و همه علائم زیر را در دوران بارداری احساس نمی‌کنند:

1. در ۳ ماهه اول

   تغییرات پستان در بارداری، در هفته‌های 1 تا 12 ممکن است شامل موارد زیر باشد:

   • حساسیت و ناراحتی

     خیلی از اوقات، درد و حساسیت سینه در بارداری یکی از اولین علائم این دوران است. بر اساس تحقیقات، سینه‌ها ممکن است ۱ تا ۲ هفته پس از لقاح، دردناک و سنگین باشند یا دچار گزگز شوند. نوک سینه‌ها نیز ممکن است در لمس، حساس و یا حتی دردناک باشند.
     این تغییرات پستان در بارداری، به دلیل افزایش سطح هورمون در بدن و افزایش جریان خون به بافت پستان رخ می‌دهد.

   • بزرگ‌شدن

     افزایش اندازه سینه در دوران بارداری، طبیعی است. رشد سینه می‌تواند از اوایل دوره بارداری آغاز شده و در تمام مدت ادامه یابد.
     رشد سریع سینه‌ها می‌تواند باعث کشش پوست و احساس خارش روی سینه شود. ممکن است پس از تولد در طول شیردهی نیز سینه‌ها بزرگ‌تر شوند.

   • رگ‌های آبی

     حجم خون به طور معمول 50٪ در طول بارداری افزایش می‌یابد. در نتیجه، رگ‌های آبی برجسته معمولاً در چندین ناحیه از پوست، از جمله سینه‌ها و معده ظاهر می‌شوند.
     این وریدها برای حمل حجم فزاینده خون و مواد مغذی در سراسر بدن به جنین در حال رشد ضروری هستند.

2. در ۳ ماهه دوم

   تغییرات پستان در حاملگی از هفته‌های 13 تا 24 یا سه‌ ماهه دوم، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

   • آرئول‌های تیره‌تر

     آرئول‌ها، دایره‌های رنگی اطراف نوک سینه‌ها هستند. در طول سه‌ماهه دوم و سوم، آرئول‌ها اغلب بزرگ‌تر و تیره‌تر می‌شوند.

   • برآمدگی آرئولا

     هورمون‌های بارداری باعث می‌شود که برجستگی‌های کوچک و بدون درد، روی آرئول‌ها ظاهر شود. این غدد تولیدکننده روغنی به نام توبرکل مونتگومری هستند که خاصیت روان‌کنندگی دارند و شیردهی را تسهیل می‌کنند.

   • ترشح از نوک پستان

     برخی از افراد ممکن است در سه ‌ماهه دوم بارداری متوجه ترشحات نوک سینه شوند. ترشح می‌تواند در هر زمانی رخ دهد؛ اما زمانی که سینه‌ها تحریک می‌شوند، احتمال بیشتری دارد.
     این ترشح غلیظ و زرد رنگ، آغوز است، مایعی که عملکرد ایمنی نوزادان را در مراحل اولیه شیردهی تقویت می‌کند.

   • توده‌های سینه

     یکی از مهم‌ترین تغییرات سینه در زمان بارداری، تشکیل توده‌های سینه است. معمولاً این توده‌ها جای نگرانی ندارند. آنها اغلب یا گالاکتوسل هستند که مجاری شیر مسدود شده‌اند یا فیبروآدنوما که تومورهای خوش‌خیم پستان هستند.

3.  در ۳ ماهه سوم

   تغییرات سینه در حاملگی در هفته‌های 25 تا 36 می‌تواند منجر به علائم زیر شود:

   • ادامه رشد و تغییرات دیگر

     بسیاری از تغییرات سینه که در سه‌ ماهه اول و دوم بارداری رخ می‌دهد، در ماه‌های آخر بارداری ادامه می‌یابد. سینه‌ها می‌توانند حتی بزرگ‌تر و سنگین‌تر شوند، نوک سینه‌ها ممکن است به تیره‌شدن ادامه دهند و آغوز ممکن است به طور منظم نشت کند.

   • علائم کشش

     رشد سریع بافت، باعث کشیدگی پوست می‌شود و ممکن است منجر به استریا گراویداروم یا علائم کشش شود. تحقیقات نشان می‌دهد که ۵۰ تا ۹۰ درصد از مادران باردار، دچار ترک‌های کششی روی بدن خود می‌شوند که معمولاً روی سینه‌ها، شکم و ران‌ها ایجاد می‌شود.
     این خطوط قرمز معمولاً در ماه‌های ۶ و ۷ بارداری ایجاد می‌شوند، اما می‌توانند قبل یا بعد از این زمان نیز ظاهر شوند.

   • تولید شیر

     سینه‌های شما برای تغذیه کودک آماده می‌شوند. یک لایه چربی وجود دارد که در داخل سینه‌ها ضخیم می‌شود. غدد شیر تکثیر می‌شوند. جریان خون افزایش می‌یابد و حتی اندازه، شکل و ضخامت نوک سینه‌ها می‌تواند تغییر کند. تمام این تغییرات باعث می‌شود سینه‌های شما دردناک و بزرگ‌تر شوند.
     بااین‌حال، افرادی که هیچ‌یک از تغییرات پستان در بارداری را تجربه نمی‌کنند، نباید نگران توانایی خود در تغذیه نوزادان خود باشند. زیرا تغییرات سینه، بیانگر توانایی مادر در تولید شیر یا شیردهی نیست.

روش‌هایی برای کمک به کاهش ناراحتی سینه ناشی از تغییرات آن در حاملگی

بسیاری از افراد به دلیل تغییرات پستان در بارداری، دچار ناراحتی و درد در سینه‌های خود می‌شوند. با این‌ حال، راه‌های زیادی وجود دارد که مادران باردار بتوانند ناراحتی خود را در این زمان کاهش دهند:

1. پوشیدن پد سینه برای نشت آغوز، سعی کنید از پد سینه استفاده کنید. اینها به‌صورت یکبار مصرف یا قابل ‌استفاده مجدد در دسترس هستند.
2. استفاده از لوسیون و روغن استفاده از لوسیون یا روغن روی سینه‌ها می‌تواند سفت‌شدن و خارش پوست را تسکین دهد. بسیاری از افراد نیز به امید کاهش علائم کشش از این محصولات استفاده می‌کنند.
3. کمپرس گرم فرد می‌تواند مجاری شیر مسدود شده را با استفاده از کمپرس گرم در نواحی دردناک و مسدود سینه، درمان کند. سینه‌ها را با حوله گرم و مرطوب به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه بپوشانید. گرما، گردش خون را افزایش داده و تورم و حساسیت را کاهش می‌دهد. ماساژ نیز می‌تواند مفید باشد. به‌ آرامی ناحیه دردناک سینه را به سمت نوک پستان ماساژ دهید.
4. نوشیدن مقدار زیادی آب احتباس آب می‌تواند درد سینه را تشدید کند. در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا بدن خود را به‌ خوبی از مایعات و هورمون‌های اضافی شستشو دهید. افزودن لیمو، زنجبیل، رازیانه یا خاک رس به آب می‌تواند به کاهش درد و سایر علائم کمک کند.
5. کاهش مصرف نمک در حالی‌ که مصرف نمک دریا در دوران بارداری برای افزایش حجم خون مهم است، برخی از مادران ممکن است با کاهش موقت مصرف سدیم، احساس آرامش کنند. با این کار و افزایش مصرف آب، می‌توانید دردهای سینه در دوران بارداری را به‌ شدت کاهش دهید.
6. بهبود رژیم غذایی و تغذیه یک رژیم غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به ایجاد پایه‌ای سالم برای بدن و کاهش درد کمک می‌کند.
   سبزی‌های برگدار، لوبیا، غلات کامل، دانه‌ها و آجیل را روزانه برای کاهش حساسیت و تعداد زیادی از اثرات هورمونی اضافه کنید.
7. استفاده از سوتین با اندازه مناسب سوتین مناسب را در اندازه مناسب بپوشید. این باعث کاهش ناراحتی و همچنین حمایت از عضلات پشت می‌شود. اندازه سینه ممکن است در اوایل بارداری افزایش یابد؛ بنابراین، به سوتین قدیمی خود نچسبید. سوتین‌های بارداری با بندهای اضافی برای تنظیم بهتر و راحت‌تر در طول بارداری کمک می‌کند.

سوتین مناسب برای کاهش ناراحتی سینه در بارداری

یک سوتین مناسب برای کاهش ناراحتی سینه در بارداری باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

1. خیلی سفت یا شل نباشد.
2. سیمی یا بالشتکی نباشد.
3. در نزدیکی نوک پستان درز نداشته باشد.
4. نباید روی بالا، کناره یا زیر آن برآمدگی وجود داشته باشد.
5. تسمه‌های شانه بدون فرورفتن در پوست شما در جای خود باقی می‌مانند.
6. بند دور پشت و زیر بند جلو نزدیک بدن شما قرار دارد و تقریباً در یک سطح است.

سوتین‌های ورزشی و سوتین‌های خواب گزینه‌های راحت برای بارداری هستند. بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند با نزدیک‌شدن به موعد زایمان، سوتین‌های شیردهی بخرند. سوتین‌های شیردهی برای استفاده در دوران بارداری و هنگام خواب نیز مناسب هستند.

چه زمانی باید برای تغییرات سینه در دوران بارداری به پزشک مراجعه کرد؟

بسیار مهم است که بدانیم آیا در این مدت، احتمال ابتلا به سرطان سینه یا تومور وجود دارد یا خیر. در صورت مشاهده هرگونه توده در سینه در طول بارداری، برای معاینه کامل پستان با پزشک صحبت کنید. همچنین اگر نوک سینه‌ها ترشح غیر معمولی ایجاد می‌کنند که شبیه آغوز نیست، ضروری است که به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

معاینات سینه در دوران بارداری

خودآزمایی سینه در دوران بارداری بسیار مهم است. سینه‌های شما با بزرگ‌شدن، حساس نیز می‌شوند و گاهی اوقات ممکن است توده‌هایی در آن لمس شود. اما ضروری است سینه‌های خود را در دوران بارداری هر ۴ تا ۵ هفته یکبار معاینه کنید تا از تغییرات آن با خبر شوید.
بسیاری از توده‌هایی که در طول بارداری پیدا می‌شوند، ناشی از متراکم شدن مجاری شیری هستند. ویژگی این توده‌ها قرمز بودن، حساس‌بودن به لمس و برجستگی سفت در سینه است. اگر درمورد آن نگران هستید، برای اطمینان و معاینه دقیق‌تر حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
پزشک یک معاینه فیزیکی از سینه‌های شما انجام می‌دهد. در این معاینه به استخوان ترقوه، زیربغل و هر سینه شما نگاه می‌کند تا هر چیز غیرطبیعی را بررسی کند و اگر به هر دلیلی نگران باشد، ممکن است آزمایشاتی مانند سونوگرافی پستان (به‌جای ماموگرافی) برای بررسی سرطان سینه تجویز کند. ماموگرافی غربالگری در زنان باردار استفاده نمی‌شود؛ زیرا اشعه ممکن است به جنین آسیب برساند.

سخن پایانی

اکثر مادران، تغییرات سینه در حاملگی را به دلیل افزایش هورمون‌ها و افزایش حجم خون تجربه می‌کنند. سینه‌ها در هفته سوم به بعد رشد کرده و احساس درد، سوزش و یا سنگینی در آن ها ایجاد می‌شود. این علائم، طبیعی هستند و نیازی به نگرانی ندارند. با این وجود اگر توده‌هایی در پستان احساس کردید یا اینکه نوک سینه‌هایتان ماده‌ای غیرمعمول که شباهتی به آغوز نداشته باشد‌، ترشح کرد، برای تشخیص دقیق باید حتماً به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.

سؤالات متداول

1. آیا تغییرات سینه در بارداری ارتباطی با جنسیت جنین دارد؟

   دقیق‌ترین راه برای تشخیص جنسیت جنین درحال‌رشد، سونوگرافی است. اما بر اساس تحقیقات انجام شده، اندازه سینه مادر هم می‌تواند نشان‌دهنده جنسیت جنین باشد.
   طبق یافته‌ها، زمانی که جنین دختر است، سینه‌های مادر حدود ۸ سانتی‌متر افزایش می‌یابد، درحالی‌که در جنین پسر، سینه‌های مادر تنها ۶٫۳ سانتی‌متر رشد می‌کند. این تفاوت به دلیل میزان تستوسترونی است که جنین پسر ایجاد می‌کند. این هورمون رشد سینه‌های مادر را کاهش می‌دهد.

2. تغییرات نوک سینه در اوایل بارداری طبیعی است؟

   برخی از تغییرات پستان در بارداری می‌تواند شامل تغییرات نوک سینه‌ها باشد. افزایش اندازه نوک سینه‌ها، تغییر رنگ نوک سینه‌ها و آرئول و افزایش اندازه غدد مونتگومری از تغییرات شایع دوران بارداری است که به دلیل تغییر سطح هورمون‌ها رخ می‌دهد و کاملا طبیعی است.

3. تغییرات سینه در هفته‌های اول بارداری به چه صورت است؟

   در هفته‌های اول بارداری به دلیل تغییرات در سطوح هورمونی، مادر ممکن است احساس کند که سینه‌هایش متورم، حساس یا دردناک است. همچنین ممکن است سینه‌ها سنگین‌تر و پرتر احساس شوند. این تغییرات پستان در بارداری، معمولاً یک تا دو هفته پس از لقاح رخ می‌دهد و ممکن است تا زمانی که سطح پروژسترون ثابت شود باقی بماند. بیشتر زنان ممکن است از درد، شکایت داشته باشند، اما سطح ناراحتی متفاوت است.

4. تغییر رنگ نوک پستان‌ها در اوایل بارداری چگونه است؟

   به دلیل افزایش هورمون‌های دوران بارداری، بسیاری از خانم‌ها با پیشرفت بارداری، تیره‌تر شدن نوک سینه را می‌بینند. معمولاً اوایل هفته اول یا دوم، تغییر رنگ نوک سینه اتفاق می‌افتد. علت اصلی سیاه‌شدن نوک سینه، هورمون‌های پروژسترون و استروژن است که باعث می‌شوند بدن رنگ‌دانه بیشتری تولید کند.