خارش پوست در حاملگی؛ ارتباط خارش بدن در بارداری و جنسیت جنین چیست؟ + درمان
آیا این مطلب برای شما مفید است؟
بارداری، تغییرات آشکار بدن و شرایط جدید مانند افزایش وزن، برآمدگی شکم و احتمالاً برخی از علائم دیگر مانند خستگی، بدخلقی و حالت تهوع را به همراه دارد. اما خارش پوستی در دوران بارداری یکی از مواردی است که شاید کمتر درباره آن شنیده باشید. احساس خارش در واقع یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی در بارداری است که به دلایل مختلفی رخ می‌دهد.
آیا خارش پوستی در بارداری طبیعی است؟
علل خارش پوستی در بارداری چیست؟
روش‌های درمان خارش پوستی در بارداری کدام‌اند؟
ما در این مقاله به بیان اطلاعات کامل و مفیدی درباره خارش پوستی در بارداری، علل مختلف آن و روش‌های پیشگیری و درمان این عارضه پوستی خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید.
خارش پوستی در بارداری! آیا طبیعی است؟
اگر در دوران بارداری متوجه خارش پوست خود شدید، بدانید که تنها نیستید. طبق تحقیقات، تقریباً ۲۰ درصد زنان دچار خارش پوستی در بارداری در ناحیه شکم یا سایر نقاط بدن خود می‌شوند. خارش معمولاً به دلیل برآمدگی شکمی در اثر رشد جنین ایجاد می‌شود که منجر به خشکی، پوسته‌پوسته شدن و کشیده‌شدن پوست می‌شود و گاهی با راش همراه است.
به خاطر داشته باشید که ترک‌های پوستی، خارش و افزایش وزن بخش‌های طبیعی بارداری هستند. بسیاری از این علائم ناراحت کننده پس از زایمان فروکش می‌کنند.
خارش خفیف معمولاً جای نگرانی نیست، اما اگر خارش پوستی در بارداری شدید شود، می‌تواند نشانه یک بیماری جدی کبدی به نام کلستاز زایمان باشد. این بیماری ۱ نفر از هر ۱۰۰ زن باردار را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، اما نیاز به مراقبت پزشکی دارد؛ بنابراین اگر در زمان بارداری دچار خارش شدید یا طولانی‌مدت شدید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
خارش پوستی در بارداری از چه زمانی شروع می‌شود؟
خارش پوستی در بارداری می‌تواند در هر زمان از دوره بارداری رخ دهد، و اگرچه ممکن است تحریک‌کننده و ناراحت‌کننده باشد، بخشی طبیعی از بارداری است. بعضی از مادران در ماه اول بارداری دچار خارش پوستی می‌شوند و برخی ممکن است تا هنگام زایمان دچار این عارضه نشوند. همچنین ممکن است خارش در اثر بیماری باشد؛ بنابراین نمی‌توان زمان مشخصی را برای خارش پوستی در بارداری در نظر گرفت.
علل خارش پوستی در بارداری
دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث احساس خارش پوستی در بارداری شود. مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
-
حساسیت به برخی مواد غذایی
گاهی اوقات مصرف مواد غذایی قندی یا غذاهای با ادویه زیاد و فلفلی نیز باعث بروز خارش پوستی در بارداری یا تشدید آن می‌شود. با حذف مواد غذایی حساسیت‌زا از سبد غذایی مادر باردار، این مشکل برطرف می‌شود. همچنین با تجویز پزشک برخی از داروها نیز می‌توانند خارش روی سطح پوست را کنترل کنند.
-
کشش پوست
خارش پوستی در بارداری به علت کشیدگی پوست اغلب در بارداری اول و در طول بارداری چند قلویی رخ می‌دهد، جایی که پوست بیشتر کشیده می‌شود. رحم درحال‌رشد باعث می‌شود که پوست اطراف شکم کشیده شود، اما غدد چربی نمی‌توانند نیاز رطوبت طبیعی خود را برآورده کنند. به همین دلیل است که احساس خشکی و خارش پوست به ویژه روی شکم و پاهای خود دارید.
-
خشکی پوست
هورمون‌های بارداری می‌توانند پوست شما را خشک‌تر و بیشتر از حد معمول دچار خارش کنند. این تغییرات هورمونی از اواسط بارداری به بعد می‌تواند بثورات بی‌ضرر مانند کهیر (راش) را ایجاد کند که باعث احساس خارش پوستی در بارداری می‌شود.
-
عطر یا مواد شیمیایی
در دوره بارداری، حساسیت بدن مادر افزایش پیدا می‌کند و سیستم ایمنی، پاسخ‌های مختلفی را به عوامل محیطی خواهد داد. یکی از مشکلاتی که ممکن است باعث بروز خارش پوستی در بارداری شود، تماس پوست با عطر و مواد شیمیایی است.
به همین دلیل مادران باردار باید تا حد امکان از شوینده‌ها یا مواد شیمیایی خطرناک استفاده نکنند. این مواد نه‌تنها برای پوست مادر مضر هستند و باعث بروز خارش می‌شوند، بلکه ممکن است به جنین نیز آسیب برسانند. -
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی که در بارداری رخ می‌دهد، می‌تواند همه چیز را از خلق‌وخو گرفته تا گردش خون و.. را تحت‌تأثیر قرار داده و باعث بروز علائم مختلف از جمله خشکی پوست و خارش شود. به عنوان مثال بالارفتن میزان ترشح هورمون استروژن در بدن مادر باردار، باعث ایجاد خارش پوستی در بارداری خواهد شد.
-
بیماری‌های پوستی
برخی از مشکلات پوستی می‌توانند علت خارش پوستی در بارداری باشند، ازجمله:
-
کهیرها
کهیر، برجستگی‌هایی هستند که به تنهایی یا به‌صورت دسته‌ای از لکه‌های قرمز ظاهر می‌شوند و باعث ایجاد خارش پوستی در بارداری می‌شوند. حتی ممکن است احساس کنید که آنها می‌سوزند. کهیرها می‌توانند در نواحی مختلف بدن ظاهر شوند.
این ضایعات می‌توانند به طور ناگهانی ظاهر شده و در عرض چند ساعت یا چند روز (حداکثر تا شش هفته) از بین بروند. آنها توسط هیستامین در بدن در پاسخ به چیزهایی مانند استرس عاطفی، تغییرات هورمونی یا عفونت ایجاد می‌شوند. گاهی اوقات ممکن است نشانه‌ای از واکنش آلرژیک به غذا، نیش حشرات، گرده گل یا سایر محرک‌ها باشد. -
بثورات حرارتی
بثورات حرارتی معمولاً به دلیل تعریق بیش از حد می‌توانند در هرجایی از بدن ایجاد شوند. از آنجایی که بارداری می‌تواند دمای بدن شما را افزایش دهد، ممکن است در این دوران، بیشتر مستعد ابتلا به بثورات گرمایی باشید.
علاوه بر احساس خارش پوستی در بارداری، ممکن است لکه‌های کوچک، قرمزی و حتی تورم نیز روی پوست ظاهر شوند. این نوع بثورات معمولاً در عرض چند روز پس از شروع از بین می‌روند و تهدیدی برای جنین شما ایجاد نمی‌کنند. -
اگزما
اگزما یکی از شایع‌ترین محرک‌های پوستی در دوران بارداری است. حتی زنان بدون‌سابقه تحریک و التهاب ناشی از اگزما نیز ممکن است در دو سه‌ماهه اول بارداری به آن مبتلا شوند. علائم اگزما شامل بثورات، التهاب، احساس سوزش و خارش پوستی در بارداری است.
اگزمایی که برای اولین بار در دوران بارداری رخ می‌دهد، فوران آتوپیک بارداری (AEP) نامیده می‌شود. زنانی که سابقه ابتلا به اگزما را دارند و در دوران بارداری متوجه شعله ور شدن آن می‌شوند نیز AEP را تجربه می‌کنند.
لکه‌های پوست ملتهب به طور کلی در اطراف زانو، آرنج، مچ دست و گردن ایجاد می‌شود. این عارضه روی جنین تأثیری نخواهد گذاشت و معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود. -
بثورات روی معده
خارش پوست و بثورات روی معده می‌تواند ناشی از وضعیتی به نام فوران چند شکلی بارداری (PEP) باشد. PEP خیلی شایع نیست و معمولاً در سه ماهه آخر بارداری ظاهر می‌شود و خطری هم برای جنین ندارد. ممکن است در زمانی که هنوز باردار هستید، شروع به بهبود کند و چند هفته پس از تولد نوزاد به طور کامل از بین برود.
علت PEP شناخته شده نیست، اما احتمال وقوع آن در اولین بارداری و بارداری دوقلو بیشتر است. PEP اغلب با بثورات خارش دار روی شکم شروع می‌شود، سپس تا نزدیک سینه‌ها و پایین روی ران‌ها پخش می‌شود.
بثورات ممکن است دارای برجستگی‌هایی کوچک قرمزرنگ و کمی شبیه بثورات راش باشد که به‌صورت تکه‌های گسترده‌ای از پوست ملتهب شده هستند. -
پروریگو بارداری
پروریگوی بارداری ممکن است در سه ماهه اول، دوم یا سوم بارداری اتفاق بیفتد. تقریباً ۱ نفر از هر ۳۰۰ نفر ممکن است این راش را تجربه کند و می‌تواند هفته‌ها تا ماه‌ها پس از زایمان ادامه داشته باشد.
ممکن است برجستگی‌هایی با خارش یا پوسته‌پوسته شدن روی بازوها، پاها یا شکم مشاهده کنید. برجستگی‌ها یا لکه‌های تغییر رنگ داده می‌توانند قرمز، بنفش یا صورتی باشند و مرکز پوسته‌ای داشته باشند.
درحالی‌که بثورات باید به زودی پس از زایمان از بین بروند، برخی از افراد ممکن است بعد از زایمان همچنان علائم داشته باشند. این وضعیت ممکن است در بارداری‌های بعدی نیز ظاهر شود. -
پمفیگوئید حاملگی
هرپس حاملگی که به آن پمفیگوئید حاملگی نیز می‌گویند، یک اختلال پوستی خودایمنی نادر است که از هر ۵۰۰۰۰ نفر ۱ نفر را در سه ماهه دوم یا سوم بارداری تحت تأثیر قرار می‌دهد.
یکی از علل مهم خارش پوستی در بارداری محسوب می‌شود. بثورات کهیر مانند ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شود و ابتدا روی سینه و شکم ظاهر شود. با تبدیل‌شدن برجستگی‌ها به تاول یا پلاک‌های برجسته، در عرض چند روز تا چند هفته گسترش می‌یابد. -
فولیکولیت خارش‌دار
فولیکولیت خارش‌دار به عنوان ضایعات روی شکم شروع می‌شود و ممکن است به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد. ضایعات حاوی چرک هستند، بنابراین ممکن است شبیه آکنه باشند.
این وضعیت نادر در دو سوم آخر بارداری ظاهر می‌شود و معمولاً بین دو تا سه هفته طول می‌کشد. باعث ایجاد خارش پوستی در بارداری می‌شود؛ ولی خطری برای رشد جنین ندارد. علت دقیق فولیکولیت خارش‌دار ناشناخته است و عموماً پس از زایمان برطرف می‌شود. -
پسوریازیس
پسوریازیس، عموماً در نیمه دوم بارداری رخ می‌دهد. یک بیماری رایج که باعث خشکی و خارش پوستی در بارداری می‌شود. بثورات می‌تواند در هر قسمت از بدن ازجمله کشاله ران، شکم، زیربغل، زیر پستان‌ها و نواحی دیگر ظاهر شوند.
ممکن است بسیار قرمز، ملتهب و پوسته‌پوسته باشد. سایر علائم احتمالی شامل تهوع و استفراغ، اسهال و تب و لرز است. این بیماری پس از زایمان از بین می‌رود؛ ولی ممکن است در بارداری‌های بعدی عود کند. -
پاپول‌ها و پلاک‌های خارش‌دار بارداری
PUPPs یک بثورات رایج بارداری است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز و خارش پوستی در بارداری می‌شود. این لکه‌ها در اطراف علائم کشش روی شکم ظاهر می‌شوند. بثورات می‌تواند به ران‌ها، پاها و بازوها گسترش یابد.
PUPPPs معمولاً در اواخر بارداری رخ می‌دهد که شکم درحال‌رشد باعث کشیده‌شدن پوست می‌شود. این وضعیت آزاردهنده برای جنین خطری ندارد. تقریباً بلافاصله پس از زایمان نیز برطرف می‌شود. -
بیماری کبدی
خارش شدید پوستی در سه ماهه دوم یا سوم بارداری نشانه بیماری جدی کبدی است که برای جلوگیری از عوارض خطرناک آن به سرعت باید تحت نظر پزشک قرار گرفت. -
کلستاز درون کبدی بارداری (ICP)
خطرناک‌ترین علت خارش پوستی در بارداری، کلستاز است. این بیماری کبدی ناشی از مواد شیمیایی به نام اسیدهای صفراوی است. اسیدهای صفراوی معمولاً از کبد به دستگاه گوارش سرازیر می‌شوند. در کلستاز، اسیدهای صفراوی در زیر پوست رسوب می‌کنند. این رسوبات منجر به خارش شدید می‌شود.
علت کلستاز نامشخص است، اما به عقیده پزشکان افزایش ترشح هورمون‌های بارداری می‌تواند نحوه عملکرد کیسه صفرا را تغییر دهد و این ممکن است باعث کندشدن یا توقف جریان صفرا شود.
علامت رایج این بیماری، خارش بدون بثورات، معمولاً در کف دست و کف پا است، اما ممکن است گسترده‌تر باشد. خارش پوستی در بارداری می‌تواند بدون توقف یا غیرقابل‌تحمل باشد و در شب بدتر شود.
سایر علائم شامل ادرار تیره، یرقان (زردی پوست و سفیدی چشم) و مدفوع کم‌رنگ است. معمولاً علائم چند روز پس از زایمان از بین می‌روند.
علت خارش پوست در هفته‌های مختلف بارداری
علت خارش پوست در بارداری با توجه به اینکه در کدام هفته بارداری هستید، می‌تواند متفاوت باشد. در ادامه به بررسی علت خارش پوست در هفته‌های مختلف بارداری پرداخته‌ایم.
-
در هفته‌های اول بارداری
برخی مادران باردار در هفته‌های اول (معمولاً هفته هشتم) بارداری دچار خارش پوست می‌شوند. در این دوره با توجه به اینکه هنوز جنین کوچک است، خارش ارتباطی با کشیدگی پوست ندارد. اما تغییرات مواد شیمیایی در خون از جمله تغییرات هورمونی و افزایش سطح استروژن می‌تواند دلیل اصلی خارش پوستی در بارداری باشد. -
در سه ماهه دوم بارداری
خارش شدید در سه ماهه دوم یا سوم می‌تواند علامت کلستاز داخل کبدی (icp) باشد. این بیماری بیشتر در سه ماهه دوم خود را نشان می‌دهد. معمولاً خارش ابتدا از کف پا و کف دست‌ها شروع می‌شود، اما می‌تواند در هرجایی از بدن نیز رخ دهد. هنگام شب نیز شدت خارش افزایش می‌یابد. می‌تواند با کاهش اشتها، تهوع و ضعف نیز همراه باشد. این بیماری می‌تواند عوارض خطرناکی را به همراه داشته باشد؛ بنابراین در صورت بروز علائم حتماً به پزشک خود مراجعه کنید. -
در ماههای آخر بارداری
در ماههای آخر بارداری به دلیل افزایش حجم رحم و رشد جنین، پوست ناحیه شکم و سینه دچار کشش می‌شود. این شرایط باعث ایجاد احساس خارش پوستی در بارداری خواهد شد. همچنین می‌تواند باعث خشکی پوست و خارش ناشی از خشکی شود. اما اگر خارش شدید است، احتمال کلستاز بارداری وجود داشته و مادر باردار باید برای بررسی سلامت کبد، آزمایش بدهد.
علائمی که ممکن است همراه با خارش پوست در بارداری بروز کنند
بسیاری از خانم‌ها دچار خارش پوستی در بارداری بدون هیچ علامت دیگری می‌شوند. معمولاً این عارضه بدون جوش بوده، اما ممکن است جوش هم داشته باشید. در بیشتر مواقع خارش در دست و پا ظاهر می‌شود؛ اما ممکن است کل بدن را در بر بگیرد. خانم‌های باردار اغلب در شب احساس خارش
بیشتری می‌کنند.
علائم دیگری که می‌توانند همراه با خارش پوستی در بارداری ظاهر شوند، شامل موارد زیر هستند:
- خشکی
- پوسته‌پوسته شدن
- کشیدگی پوست
- قرمزی پوست
- ادرار تیره
- زردی پوست و سفیدی چشم ( در موارد نادر)
روش‌های پزشکی درمان خارش پوستی در بارداری
در اغلب موارد می‌توان خارش خفیف پوست در بارداری را با روش‌های خانگی برطرف کرد. اما اگر درمان‌های خانگی مؤثر نبود یا شدت خارش پوستی در بارداری زیاد باشد، باید به متخصص زنان خود مراجعه کنید.
به طور کلی درمان خارش پوستی در بارداری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- استروئیدها و آنتی هیستامین استفاده از استروئیدهای موضعی و آنتی هیستامین‌های خوراکی برای کاهش التهاب است.
- مرطوب کننده‌ها استفاده از مرطوب کننده‌ها نیز می تواند کمک کننده باشد.
- استفاده از اشعه ماوراء بنفش B در برخی موارد هم استفاده از اشعه ماوراء بنفش B می‌تواند روش درمانی مؤثر باشد.
- استفاده از ursodiol در مورد بیماری کلستاز، در حالی که معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود، مراجعه به پزشک برای درمان در دوران بارداری بسیار مهم است. زیرا ممکن است عوارض جدی مانند زایمان زودرس یا حتی خطر مرده‌زایی را به همراه داشته باشد. همچنین می‌تواند جنین شما را در معرض مشکلات ریوی ناشی از تنفس مکونیوم قرار دهد.
برای درمان کلستاز، پزشک ممکن است دارویی به نام ursodiol برای کمک به کاهش سطح صفرا در خون شما تجویز کند. پزشک همچنین قرار ملاقات‌های اضافی را برای نظارت بر کودک شما، مانند آزمایش‌های برای بررسی سلامت جنین و مشخصات بیوفیزیکی، و احتمالاً القای زودهنگام در موارد خاص را برنامه‌ریزی می‌کند.
روش‌های خانگی درمان خارش پوستی در بارداری
اگر به دلیل خشکی و کشیدگی پوست دچار خارش پوستی در بارداری شده‌اید، این اقدامات ساده می‌تواند به شما کمک کند:
- حفظ خونسردی و نخاراندن پوست تمام تلاش خود را بکنید که پوست خود را زیاد نخارانید. زیرا می‌تواند پوست شما را بیشتر تحریک کرده و خطر عفونت‌های پوستی را افزایش دهد.
- کمپرس سرد یک کیسه یخ یا کمپرس خنک و مرطوب را روی نواحی خارش‌دار به مدت پنج تا ده دقیقه یا تا زمانی که خارش کم شود، قرار دهید.
- مرطوب کردن پوست لوسیون‌ها و کرم‌های بدون را استفاده کنید. ژل خالص آلوئه‌ورا که مستقیماً روی نواحی خارش‌دار اعمال می‌شود نیز ممکن است تا حدودی تسکین موقتی ایجاد کند. روغن‌زیتون و روغن نارگیل نیز هر دو از مرطوب کننده‌های طبیعی برای تسکین خارش پوستی در بارداری به شمار می‌روند.
- حمام با آب ولرم بهتر است برای تسکین خارش پوستی در بارداری، با آب ولرم دوش بگیرید. آب داغ، خشکی پوست را افزایش داده و التهاب و خارش را بدتر می‌کند. همچنین می‌توانید با اضافه‌کردن جو دو سر به آب وان حمام، حداقل به مدت ۱۵ دقیقه در آن بنشینید. این ترکیب عروق خونی و خارش‌های پوستی را تسکین می‌دهد.
- استفاده از داروهای موضعی قبل از مرطوب کردن از داروها استفاده کنید. با پزشک خود در مورد استفاده از هرگونه داروی موضعی و ضد خارش که بدون نسخه در دسترس است، از جمله لوسیون کالامین صحبت کنید. اگر پزشک برای شما یک داروی موضعی برای خارش پوستی در بارداری تجویز کرده است، آن را طبق دستور استفاده کنید و سپس تمام بدن خود را مرطوب کنید، حتی نواحی پوستی که به تازگی با دارو درمان کرده‌اید.
چه زمانی خارش پوستی در بارداری نیاز به مراجعه به پزشک دارد؟
اگر احساس خارش شدید و غیر قابل تحمل، به خصوص در سه ماهه آخر بارداری خود دارید، بهتر است در همان روز با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین در صورت داشتن هر یک از موارد زیر که علائم کلستاز هستند، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- یرقان (زردی پوست و ناحیه سفید چشم)
- ادرار تیره
- کمبود اشتها
- حالت تهوع
- مدفوع سبک
- افسردگی
- خارش شدید، از جمله خارش پا
- راش
توجه: بثورات پوستی می‌تواند نشانه بسیاری از چیزها باشد، اما بثورات خارش‌دار و برآمدگی که روی شکم شما ظاهر می‌شود احتمالاً نشانه‌ای از خارش پاپول‌های کهیر و پلاک‌های بارداری (PUPPP) است. این یک وضعیت بسیار رایج اما خوش‌خیم است. بااین‌حال، هرگونه راش باید بررسی شود.
در کدام بخش‌های بدن احتمال بروز خارش پوستی وجود دارد؟
خارش پوستی در بارداری می‌تواند در نواحی مختلف بدن ایجاد شود. شایع‌ترین نواحی که دچار خارش می‌شوند شامل:
- دست و پا خارش دست و پا در بارداری می‌تواند به دلیل بیماری پوستی یا خشکی پوست باشد. اما خارش شدید در کف دست یا کف پا در سه ماهه سوم بارداری، ممکن است نشان دهنده یک بیماری کبدی به نام کلستاز باشد. کلستاز یک اختلال کبدی است که می‌تواند منجر به تجمع اسیدهای صفراوی در خون شود. از آنجایی که کبد شما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، خطراتی برای جنین وجود دارد؛ بنابراین باید فوراً توسط پزشک بررسی شود.
- شکم مشخص شده است که از هر ۱۰ زن باردار، ۲ نفر در ناحیه شکم خود یا سایر نقاط بدن خود خارش دارند. خارش پوستی در بارداری معمولاً به دلیل برآمدگی شکم ناشی از رشد جنین ایجاد می‌شود که منجر به خشکی، پوسته‌پوسته شدن و کشیده‌شدن پوست می‌شود و گاهی با راش همراه است.
خارش روی شکم گاهی هم می‌تواند به دلیل بیماری‌های پوستی مانند. PEP، پروریگو و یا اگزما باشد. در موارد نادر می‌تواند نشانه بیماری به نام پمفیگوئید بارداری (یک اختلال خودایمنی) باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. - سینه اگر سینه‌های شما در دوران بارداری خارش دارند، معمولاً به همان دلیل خارش در جاهای دیگر است: پوست شما در حال بزرگ‌شدن، کشیده‌شدن و خشک‌شدن است. حتی در اوایل بارداری، ممکن است متوجه خارش و تغییرات قابل توجهی در سینه‌های خود شوید.
این رشد، بیشتر به دلیل تجمع چربی و افزایش غدد شیر اتفاق می‌افتد تا همه چیز به‌خوبی برای تغذیه کودک شما آماده باشد. اما آیا نوک سینه‌ها هم دچار خارش پوستی در بارداری می‌شوند؟ بله، کل سینه شما مستعد خارش است، بنابراین ممکن است متوجه خارش در ناحیه آرئول خود نیز شوید. - واژن گاهی اوقات ممکن است خارش واژن و اطراف مجرای ادرار در دوران بارداری رخ دهد و حتی در ماههای بعد بیشتر شود. همچنین ممکن است متوجه درد، سوزش یا ترشحات واژن شوید که همگی ممکن است طبیعی و در عین حال ناراحت‌کننده باشند. به طور معمول، این علائم پس از زایمان کاهش می‌یابد.
ممکن است در دوران بارداری خارش واژن بیشتری را تجربه کنید؛ زیرا نوسانات هورمونی شما می‌تواند باعث عدم تعادل pH و به تبع آن افزایش باکتری‌های ناحیه تناسلی و عفونت‌های قارچی شود. خارش واژن همچنین می‌تواند به دلایل زیر باشد: - تعریق زیاد نواحی تناسلی
- خشکی واژن به علت کم‌آبی بدن
- استفاده از صابون‌های عطردار، کاندوم و محلول‌های شیمیایی در دوره بارداری
- مقعد در دوره بارداری هورمون‌ها تغییر می‌کنند و به همراه آن باعث ایجاد تغییرات در نواحی مختلف بدن می‌شود. یک اتفاق رایج در دوران بارداری، ایجاد هموروئید است که رگ‌های خونی متورم در اطراف مقعد و راست‌روده است.
همان‌طور که هورمون‌های شما تغییر می‌کند و با یبوست مقابله می‌کنید، ممکن است عفونت‌های قارچی و هموروئید مکرر را تجربه کنید. در هر زمانی، چه در دوران بارداری یا غیر آن، این عفونت‌ها می‌توانند منجر به خارش واژن یا مقعد شوند.
آیا خارش پوستی در بارداری با جنسیت جنین ارتباط دارد؟
درگذشته تصور بر این بود که خارش پوستی در بارداری نشانه جنسیت پسر است. اما طبق تحقیقات انجام شده، مشخص شد که این موضوع، تنها یک خرافه است. خارش پوستی ارتباطی با جنسیت جنین نداشته و معمولاً مربوط به تغییر هورمون‌ها و کشیدگی یا خشکی پوست یا بیماری‌های پوستی در بارداری است.
برای بررسی علت و درمان خارش پوست در بارداری پیش کدام دکتر بروم؟
اگر دچار خارش پوستی در بارداری شده‌اید، ابتدا به متخصص زنان مراجعه کنید. متخصص با توجه به علائم و علت خارش ممکن است اقدامات درمانی را توصیه کند یا شما را به پزشک دیگری ارجاع دهد. اگر علت خارش، بیماری‌های پوستی یا خشکی شدید پوست باشد، پزشک، شما را به دکتر پوست ارجاع می‌دهد. در صورتی هم که علائم کلستاز بارداری را داشته باشد، مراجعه به دکتر گوارش و کبد را برای شما ضروری می‌شمرد.
روش‌های پیشگیری از خارش پوستی در بارداری
بسیاری از روش‌های ساده وجود دارند که ممکن است در پیشگیری از خارش پوستی در بارداری مؤثر باشد. برخی از اقدامات عبارت‌اند از:
- نوشیدن آب مصرف آب خود را افزایش دهید (حدود هشت تا ده لیوان در روز) زیرا آب کافی در بدن، پوست شما را به طور طبیعی مرطوب می‌کند. اضافه کردن مقداری آب نارگیل به آب، رطوبت بدن شما را افزایش می‌دهد.
- استفاده از شوینده‌های بدون عطر صابون‌ها یا شوینده‌هایی که به‌شدت معطر هستند یا کف زیادی ایجاد می‌کنند را استفاده نکنید. اینها می‌توانند پوست شما را خشک یا تحریک کنند و باعث خارش پوستی در بارداری شوند. به‌جای آن از صابون‌های مرطوب‌کننده و نرم‌کننده یا شوینده‌های بدن ملایم و بدون عطر استفاده کنید.
- پوشیدن لباس‌های گشاد لباس‌های تنگ می‌توانند این وضعیت را بدتر کنند، بنابراین در هوای گرم لباس‌های گشاد بپوشید. لباس‌هایی که از الیاف طبیعی و قابل تنفس مانند پنبه یا ابریشم ساخته شده‌اند، کمتر باعث ایجاد احساس گرما و خارش پوستی در بارداری می‌شوند.
- استفاده از مرطوب‌کننده به دنبال مرطوب کننده‌های حاوی وازلین باشید. این ماده یک محافظ روی پوست شما ایجاد می‌کند و باعث ترمیم پوست شده و از خشک شدن آن جلوگیری کند.
- داشتن رژیم غذایی سالم مصرف سبزی تازه، گردو، گوشت و پرهیز از خوردن مواد غذایی حساسیت‌زا نظیر ماهی، تخم‌مرغ، گوجه‌فرنگی، انواع فلفل، بادمجان و توت‌فرنگی در پیشگیری از خارش پوستی در بارداری بسیار حائز اهمیت است.
سخن پایانی
خارش پوستی در بارداری می‌تواند به دلایل مختلفی باشد. از دلایل طبیعی و بی‌خطری مثل خشکی و کشیدگی پوست تا بیماری‌های پوستی و دلایل خطرناک‌تری مانند کلستاز درون کبدی، همه و همه می‌تواند علت خارش پوست در بارداری باشند. توجه به علائمی که تجربه می‌کنید برای تشخیص و درمان مهم است.
خیلی از اوقات با روش‌های ساده در خانه می‌توان این خارش‌ها را تسکین داد. اما ازآ نجایی که خارش می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تری مانند پمفیگوئید و کلستاز باشد، در صورت تداوم یا ظاهر شدن علائم دیگر، مهم است که برای تشخیص علت خارش و درمان آن به پزشک خود مراجعه کنید.
سؤالات متداول
-
آیا همه مادران باردار دچار خارش پوستی در بارداری می‌شوند؟
اگرچه همه مادران باردار دچار خارش پوستی در بارداری نمی‌شوند، اما حدود ۲۰ درصد از زنان باردار در دوره‌ای از بارداری خود، خارش خفیف یا متوسط را تجربه می‌کنند. این می‌تواند در هر زمان رخ دهد و اگرچه ممکن است تحریک‌کننده و ناراحت‌کننده باشد، بخشی طبیعی از بارداری است. البته، در صورت داشتن هرگونه نگرانی یا سؤال، همیشه با پزشک خود مشورت کنید. -
آیا خارش پوست بدن در ماه هشتم بارداری طبیعی است؟
خارش پوست بدن در ماه هشتم و به طور کلی ماههای آخر بارداری باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. اغلب اوقات خارش بدن در ماههای آخر بارداری به دلیل برآمدگی شکم و کشیدگی بیش از حد پوست است که طبیعی است و جای نگرانی ندارد. اما خارش پوست در این ماه‌ها به‌ویژه در دست و پا می‌تواند نشانه بیماری کبدی به نام کلستاز درون کبدی بارداری باشد که ممکن است عوارض خطرناکی را به همراه داشته باشد؛ بنابراین هرگونه احساس خارش بدن در این ماه‌ها را باید با پزشک خود در میان بگذارید. -
چه پمادی برای خارش پوست بدن در بارداری مناسب است؟
هرگونه دارو یا پمادی برای خارش بدن در بارداری باید با بررسی توسط پزشک تجویز شود. پزشکان معمولاً استروئیدهای موضعی را برای تسکین خارش تجویز می‌کنند. استروئیدهای موضعی علاوه بر رطوبت بخشی به پوست، برای تسکین علائم بیماری‌های التهابی پوست مانند اگزما و درماتیت نیز استفاده می‌شود.
پماد مگاگورت موضعی (برای پوست) یک استروئید موضعی است که با کاهش التهاب، قرمزی و تورم می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. البته باید توجه داشته باشید که مصرف پماد مگاکورت در دوران بارداری تنها با نظر پزشک مجاز است. -
دلیل خارش پوست بدن در بارداری در شب چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟
خارش خفیف بدن معمولاً برای مادر و جنین مضر نیست. اما اگر در طول عصر یا شب بیشتر دچار خارش می‌شوید، می‌تواند نشانه یک بیماری جدی‌تر به نام کلستاز باشد. کلستاز یک بیماری کبدی است. زمانی اتفاق می‌افتد که جریان صفرا از کبد شما کاهش یا مسدود شود.
پزشک شما احتمالاً داروهایی را برای تسکین خارش پوستی در بارداری و کاهش مقدار اسید صفراوی در بدن تجویز می‌کند. در نهایت، راه‌حل کلستاز، زایمان است و خارش معمولاً ظرف چند روز پس از زایمان برطرف می‌شود.
از آنجایی که احتمال مرده‌زایی، پریشانی جنینی و زایمان زودرس افزایش می‌یابد، در صورت تشخیص کلستاز، پزشک ممکن است بخواهد در مورد القای زود هنگام یا نظارت بیشتر در طول بارداری (و برای دوره‌ای پس از زایمان) صحبت کند. -
خارش پوست شکم در بارداری به چه علت است؟
خارش شکم در دوران بارداری به دلیل کشیدگی پوست در اثر رشد جنین، کاملاً طبیعی است. این خارش‌ها به دلیل تغییرات هورمونی (بالارفتن سطح استروژن)، بزرگ‌شدن شکم و گاهی هم بیماری‌هایی پوستی است که در دوران بارداری ایجاد می‌شوند.
بااین‌حال، اگر احساس خارش پوستی در بارداری شدید باشد، باید فوراً آن را با پزشک در میان گذاشت. ممکن است نشانه یک وضعیت پزشکی خطرناک مانند PUPPS، پمفیگوئید حاملگی و یا حتی کلستاز داخل کبدی بارداری باشد. -
دلیل جوش یا بثورات پوستی در بارداری چیست؟
تغییر هورمون‌ها در زمان بارداری می‌تواند باعث ایجاد بثورات بی‌ضرر مانند کهیر (راش) شود که از اواسط بارداری به بعد شما را آزار می‌دهد. علاوه بر این، کهیرها می‌توانند نشانه‌ای از واکنش آلرژیک به غذا، گرده گل یا سایر محرک‌ها باشد.
بثورات پوستی همچنین می‌تواند ناشی از بیماری‌های پوستی از جمله اگزما، PEP، فولیکولیت، پسوریازیس و پروریگوی بارداری باشد. تغییرات در سیستم ایمنی بدن شما در دوران بارداری احتمالاً دلیل بروز این بیماری‌ها است. در موارد نادر بثورات پوستی می‌تواند ناشی از یک بیماری خودایمنی به نام پمفیگوئید باشد. -
آیا خارش پوست در بارداری می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی باشد؟
در حالی که خارش پوستی در بارداری، اغلب طبیعی است، اما برخی از شرایطی که باعث خارش پوست می‌شوند می‌توانند بر سلامت جنین تأثیر بگذارند و نیاز به نظارت یا درمان خاصی دارند. برای مثال، خارش شدید بدون بثورات پوستی می‌تواند نشانه کلستاز بارداری باشد، یک بیماری کبدی که زمانی اتفاق می‌افتد که صفرا شروع به تجمع در کبد می‌کند.
همچنین اگرچه بثورات خارش‌دار در دوران بارداری معمولاً یکی از چندین بیماری ناراحت کننده اما بی‌ضرر است، اما می‌تواند نشانه یک بیماری نادر اما جدی به نام حاملگی پمفیگوئید باشد، بنابراین پزشک خود را در مورد هرگونه بثورات جدید مطلع کنید. -
آیا خارش پوست در بارداری شایع است؟
خارش پوستی در بارداری بسیار شایع است و از هر پنج بارداری یک مورد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اغلب موارد، خارش به دلایل بی‌اهمیتی مانند پوست بسیار خشک و پوسته پوسته، اگزما و انواع خاصی از حساسیت‌های پوستی اتفاق می‌افتد. با این حال گاهی اوقات ممکن است به دلیل شرایط خاصی باشد که ممکن است برای سلامت جنین درحال‌رشد، مضر باشد. -
دلیل خارش واژن در بارداری چیست؟
- خارش واژن در بارداری به دلیل افزایش باکتری‌های ناحیه تناسلی به دلیل تغییرات هورمونی است. این خارش همچنین می‌تواند به دلیل خشکی واژن، تعریق زیاد ناحیه تناسلی و مصرف صابون‌های عطری و محلول‌های شیمیایی در دوران بارداری باشد.
-
خارش دست و پا در بارداری به چه علت است؟
خارش دست و پا می‌تواند به دلیل بیماری‌های پوستی مثل اگزما و... یا واکنش آلرژیک به مواد غذایی باشد. اما اگر خارش شدید باشد ممکن است نشانه یک بیماری کبدی به نام کلستاز باشد.
اولین علامت کلستاز در دوران بارداری خارش کف پا و کف دست است که سپس به سایر قسمت‌های بدن به‌ویژه معده گسترش می‌یابد.
