درمان خشکی واژن

آیا این مطلب برایتان موثر می باشد؟

یکی از بیماری های بسیار رایجی که در خانم های یائسه رخ می دهد، خشکی واژن می باشد. اما آیا این بیماری تنها در این دوران رخ می دهد؟ یا افراد دیگری نیز در معرض این عارضه قرار دارند؟
آیا علائم و نشانه های این عارضه را می شناسید؟
فقدان رطوبت ناحیه تناسلی می تواند مشکلات متعددی به همراه داشته باشد که یکی از آن ها تاثیر در رابطه جنسی افراد است. با این حال امروزه روش های درمانی بسیار متنوعی وجود داشته که می تواند شما را از درد و ناراحتی خشکی واژن رهایی بخشد.
در این مقاله با باشید تا اطلاعات موثری در خصوص این بیماری و روش های پیشگیری از آن مطالعه کنید.

خشکی واژن چیست؟

خشکی واژن عارضه ای است که به دلیل کاهش میزان استروژن و به طور معمول در زمان یائسگی در خانم ها بروز می کند. اما با این حال احتمال ایجاد این مشکل در خانم های بالغ نیز وجود دارد، اما چرا این اتفاق می افتد؟ در ادامه مقاله پاسخ این سوال را نیز برای شما بیان خواهیم کرد.

علائم خشکی واژن

این عارضه می تواند با نشانه های زیر همراه باشد:

1. داشتن درد در زمان برقراری رابطه جنسی
2. خونریزی در زمان رابطه جنسی
3. بروز عفونت های مجاری ادراری
4. احساس جمع شدن و تنگ شدن ناحیه واژن
5. بروز سوزش و خارش در اندام تناسلی
6. کاهش پیدا کردن میل جنسی

نشانه های ثانویه خشکی واژن

• بی خوابی
• عرق شبانه
• خشتگی بیش از اندازه
• تغییر در خلق و خو

روش های تشخیص خشکی واژن

برای تشخیص این بیماری در ابتدا پزشک به تهیه شرح حالی از سابقه پزشکی شما می پردازد. در ادامه شما را با روش های تشخیص آن آشنا می کنیم:

1. معاینه بالینی

   پزشک در وهله اول واژن و دهانه آن را به طور فیزیکی مورد بررسی قرار می دهد.

2. تست پاپ اسمیر

   در این روش نمونه ای از دهانه رحم و دیواره های آن گرفته شده و به طور خاص از نظر عفونت و التهاب مورد بررسی قرار می گیرد.

3. انجام آزمایشات هورمونی

   یکی از موارد اصلی و رایجی که سبب پیدایش این بیماری می شود، کاهش میزان سطح استروژن است که به همین دلیل راه تشخیص دیگر می تواند اندازه گیری میزان سطح این هورمون باشد.

4. آزمایش ادرار

   اگر پزشک به عفونت ادراری شک داشته باشد، این آزمایش را نیز مورد بررسی قرار خواهد داد.

روش های درمان خشکی واژن

برای درمان این عارضه روش های متنوعی وجود دارد، اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که درمان تنها باید توسط متخصص زنان انجام شود.

1. استفاده از کرم های موضعی استروژن

   رایج ترین درمان خشکی واژن، درمان موضعی استروژن می باشد که البته در مقایسه با استروژن خوراکی دارای میزان جذب کمتری است.

2. حلقه Estring

   این حلقه نرم و انعطاف پذیری که درون واژن قرار داده می شود، می تواند به طور دائم حجم کمی از استروژن را آزاد و آن را به طور مستقیم به بافت ها می رساند و تعویض آن ها حدود هر 3 هفته یک بار است.

3. قرص واژیفم

   استفاده از این روش به این صورت است که در هفته دو بار و با کمک اپلیکاتور درون واژن قرار می گیرد و تا زمانی این کار انجام می شود که دیگر نیازی به استفاده از آن نباشد.

4. استفاده از لوبریکانت

   لوبریکانت ها نقش موثری در روانکاری ناحیه تناسلی و کاهش نشانه های خشکی واژن دارند. بهترین نوع آن ها لوبریکانت در پایه آب بوده که استفاده از آن قبل از رابطه جنسی می باشد.

5. پراسترون

   در این روش از دارویی به شکل شیاف استفاده شده که در طول روز حدود 2 بار درون واژن قرار می گیرد. این درمان رایج می تواند برای بسیاری از بانوان دچار این عارضه انتخاب مناسبی باشد.

6. کربوکسی تراپی

   در این روش با استفاده از گاز دی اکسید کربن به رفع و بهبود این عارضه کمک می شود.

7. اوزون تراپی

   یکی دیگر از روش های درمانی بسیار موثر با کمتری میزان عوارض برای این بیماری، اوزون تراپی است.

8. لیزر درمانی

   لیزر درمانی یک روش درمانی بسیار موثر و کم تهاجمی بوده که تاثیر به سزایی در بهبود این عارضه دارد.

استفاده از کرم های استروژن برای چه افرادی ممنوع می باشد؟

این روش درمانی برای افراد زیر مورد استفاده قرار نمی گیرد:

1. افراد مبتلا به سرطان
2. خانم های باردار و شیرده
3. افرادی که به دلایل متعددی دچار خونریزی واژن می باشند.

سریع ترین روش های درمان خشکی واژم کدام اند؟

انتخاب روش درمانی مناسب شما باید توسط پزشک متخصص زنان صورت بگیرد، اما با این وجود می توانیم موارد زیر را سریع ترین و ماندگاری ترین روش های درمان این عارضه بدانیم:

1. لیزر CO2 فرکشنال

   در این روش دستگاه لیزر به طور 360 درجه درون ناحیه واژن چرخانده شده و پرتو های لیزر به صورت نقطه ای به بافت های واژن تابیده می شوند. این پرتو ها با کلاژن سازی و آب رسانی به بافت ها، مخاط جدیدی ایجاد کرده و استحکام واژن را بهبود می بخشند. همچنین استفاده از آن می تواند در دوران شیردهی نیز امکان پذیر باشد و به صورت سرپایی در مطب و حدود 3 جلسه انجام شود.
   این روش می تواند مزیت های زیر را به همراه داشته باشد:
   • بهبود جریان خون در واژن و تغذیه بافت
   • تحریک کردن تولید بافت های نخاطی
   • تغییر رنگ واژن به سمت بافت سالم
   • کاهش دادن بعضی نشانه های یائسگی
   • از بین بردن مشکلات ادراری

2. دستگاه RF هیگز

   در این روش از دستگاهی با امواج رادیوفرکانسی استفاده شده که در لایه های سطحی نفوذ کرده و همچنین می تواند با نفوذ بر قسمت های عمیق تر واژن، موجب کلاژن سازی و جوانسازی بافت بدون ایجاد درد و خونریزی این ناحیه شود. این دستگاه لایه مخاط واژن را تقویت نموده و به تحریک استروژن نیز می پردازد.
   دیگر مزیت های این روش عبارتند از:
   • بهبود میل جنسی و ارگاسم
   • روشن تر شدن بافت واژن بعد از اتمام دوره های درمانی
   • درمان آتروفی واژن
   • لیفت و جوانسازی واژن
   • درمان اختلالات ادراری

دلایل خشکی واژن

خشکی واژن می تواند به دلایل متعددی ایجاد شده که در ادامه این موارد را برای شما شرح می دهیم:

1. کاهش سطح استروژن در بدن

   مهمترین و اصلی ترین دلیلی که موجب بروز این عارضه می شود، کاهش میزان استروژن در بدن بوده که کمبود آن دیواره واژن را نازک تر کرده و موجب کاهش حالت کشسانی آن می گردد. مواردی که سبب کاهش این هورمون در بدن می گردند، عبارتند از:
   • زایمان
   • شیردهی
   • پرتو درمانی، شیمی درمانی
   • هورمون درمانی
   • یائسگی
   • هیسترکتومی

2. شستن مدام واژن با استفاده از محلول های نامناسب

   این محلول ها می توانند با ایجاد التهاب، انواع عفونت و خشکی واژن مشکلاتی را ایجاد کنند. بهتر است در صورتی که می خواهید از هرگونه محلول شست و شوی واژن استفاده داشته باشید، با پزشک خود مشورت نمایید.

3. استفاده از برخی داروها

   برخی از داروها مانند تاموکسیفن، مدروکسی پروژسترون، نافارلین، دانازول و ... می تواند موجب کاهش میزان رطوبت در بخش هایی از بدن از جمله واژن شوند.

4. استفاده از کاندوم

   برخی از خانم ها نسبت به مواد به کار رفته در کاندوم دچار حساسیت شده که این حساسیت می تواند با عارضه خشکی واژن همراه باشد.

5. بالا بودن میزان هورمون هیپرپرولاکتینمی (شیردهی)

   بالا بودن میزان این هورمون در بدن می تواند با کاهش استروژن در خون، خشکی واژن را به دنبال داشته باشد.

6. برخی موارد افزایش دهنده بروز خشکی واژن

   اگر میزان هورمون شیر (هیپرپرولاکتینمی) در بدن بیمار بسیار زیاد باشد در این حالت، سطح استروژن در خون کاهش می یابد و خشکی واژن رخ می دهد.

7. سندرم شوگران

   این بیماری خود ایمنی که سبب التهاب غدد بزاقی و پارگی غدد اشکی می گردد، می تواند به مرور روی ناحیه تناسلی و خشکی آن تاثیر داشته باشد.

خشکی واژن در زمان بارداری

این عارضه به طور معمول برای اغلب خانم های باردار ایجاد می شود که طبیعی بوده و البته می تواند با خارش نیز همراه باشد. تغییرات هورمونی نیز در این دوران می تواند دلیل دیگری بر بروز خشکی واژن در خانم های باردار باشد که یکی از این هورمون ها، پروژسترون است. باید بدانید که این هورمون برای پایداری بارداری ضرورت دارد، بنابراین اگر چنین علائمی دارید، حتما به اطلاع پزشک خود برسانید.

خشکی واژن پس از زایمان

این عارضه برای بسیاری از خانم ها بعد از زایمان رخ می دهد. به طور معمول خانم های شیرده میزان استروژن کمتری داشته که به مرور و با قطع شیردهی سطح این هورمون به میزان عادی خود برمی گردد. در صورتی که بعد از این دوران همچنان با این عارضه رو به رو بودید، با پزشک خود مشورت نمایید.

هزینه درمان خشکی واژن

به دلیل وجود روش های درمان متنوع برای این عارضه، نمی توان قیمت دقیقی برای درمان آن مشخص کرد. بنابراین می توان گفت که قیمت درمان خشکی واژن به مواردی از جمله دستمزد پزشک، نوع روش درمان، تعداد جلسات درمانی و ... بستگی دارد.

ماندگاری درمان خشکی واژن

همانطور که کمی پیشتر مطرح کردیم برای درمان این عارضه روش های مختلفی وجود دارند که هرکدام از آن ها با توجه به نیاز بیمار و توسط متخصص زنان انتخاب می شوند. هر درمان میزان ماندگاری متفاوتی داشته، اما می توانیم میانگین این درمان را بین 2 تا 4 سال در نظر بگیریم.
از موارد مهمی که در این مدت زمان تاثیر دارند، تجربه پزشک و رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی توسط بیمار می باشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

اگر با هریک از علائمی که در ابتدای مقاله برایتان مطرح کردیم، رو به رو شدید، باید هر چه سریع تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده تا با تشخیص و درمان به موقع از پیشرفت و بروز عوارض پیچیده تر جلوگیری نمایید.

خشکی واژن چه عوارضی دارد؟

این بیماری می تواند در ناحیه اندام تناسلی مشکلات زیر را به دنبال داشته باشد:

1. درد
2. سوزش و یا خارش واژن
3. خونریزی در زمان برقراری رابطه جنسی
4. کاهش میل جنسی
5. لکه بینی
6. تکرر ادرار
7. به وجود آمدن ناراحتی در زمان انجام فعالیت های روزانه
8. افزایش احتمال بروز عفونت های دستگاه تناسلی

مراقبت های بعد از درمان خشکی واژن

بعد از درمان خشکی واژن برای اینکه نتیجه مطلوبی به دست آورید، بهتر است تا نکات زیر را مد نظر قرار دهید:

1. سعی کنید تا مدت دو روز از انجام فعالیت های سنگین خودداری کنید.
2. بهتر است تا حدود یک هفته از انجام رابطه جنسی خودداری نمایید.
3. بعد از درمان دخانیات و مشروبات الکلی مصرف نکنید.
4. بهتر است تا سطح بهداشت خود را به میزان بیشتری رعایت کنید.
5. از پوشیدن لباس تنگ اجتناب کنید.

چگونه از بروز خشکی واژن جلوگیری کنم؟

برای پیشگیری از بروز این بیماری می توانید به موارد زیر توجه داشته باشید:

1. از محلول های پاک کننده قوی استفاده نکنید، به خصوص زمانی که پزشک شما در جریان استفاده از آن نباشد. باید بدانید که برای تمیز کردن واژن، آب معمولی کافی بوده و استفاده بیش از اندازه از هر نوع محلولی می تواند موجب خشکی ناحیه تناسلی گردد.
2. در زمان استحمام از صابون ها و مواد معطر استفاده نکنید.
3. آب و مایعات فراوان بنوشید. این کار با ایجاد عملکرد تعرق درست در بدن می تواند به حفظ رطوبت در ناحیه واژن کمک کند.
4. بهتر است تا رابطه جنسی با تحریک پذیری داشته باشید تا خون به طور درست در ناحیه تناسلی گردش پیدا کند.
5. میزان مصرف داروی هایی مانند قرص های آلرژیک و یا قرص های ضدافسردگی را کاهش دهید. اگر می توانید با متخصص زنان در این باره مشورت کنید تا شاید دارو های جایگزینی را به شما پیشنهاد دهند.
6. میزان چربی مناسبی مصرف نمایید. سویا، امگا 3 و بذر کتان در جلوگیری و بهبود این عارضه بسیار موثر هستند.
7. به طور منظم ورزش کنید.
8. از مصرف دخانیات و نوشیدنی های الکلی اجتناب نمایید. باید بدانید که مصرف بیش از اندازه و بی رویه نیکوتین نقش موثری در پیدایش خشکی واژن دارد.
9. مصرف ویتامین هایی مانند ویتامین A، E و B را در زنجیره غذایی خود استفاده کنید.
10. از پوشیدن لباس های تنگ و چسبان اجتناب کنید.

نکات قابل توجه برای خشکی واژن

1. خانم های باردار بدون تجویز پزشک خود به هیچ عنوان نباید از هیچ کرم، پماد و یا شیافی استفاده کنند.
2. اگر هر محصول مراقبتی بهداشتی سبب سوزش و خارش در اندام تناسلی شما شد، آن را پاک کرده و ناحیه را با آب ولرم شست و شو دهید.

سوالات متداول

1. آیا ممکن است تا کمبود آب موجب خشکی واژن شود؟

   خیر کمبود آب به تنهایی نمی تواند دلیلی بر پیدایش این بیماری باشد. با این حال همواره توصیه می شود تا میزان مایعات فراوان بنوشید تا به تعرق بدن خود کمک کنید.

2. آیا بروز خشکی واژن قبل از دوران یائسگی خطر دارد؟

   به طور کلی این عارضه در زمان یائسگی و بعد از آن شیوع بیشتری دارد، اما قبل از این دوران نیز احتمال ایجاد آن وجود داشته که همواره با روش های درمانی موثر امکان بهبود دارند.

3. آیا عفونت های مکرر قارچی می توانند سبب خشکی واژن شوند؟

   بله چنین عارضه ای به دلیل عفونت های مکرر قارچی امکان پذیر بوده که برای درمان آن علاوه بر مصرف آنتی بیوتیک، معمولا از لیزر درمانی استفاده می شود.

4. آیا برای بهبودی خشکی واژن، درمان های خانگی وجود دارند؟

   به طور کلی در صورتی که با هر یک از نشانه های این بیماری رو به رو شدید، باید در اسرع وقت به متخصص زنان مراجعه داشته باشید، اما با این وجود با کمک موارد زیر می توانید به بهبودی سریع تر خود کمک کنید:

   • داشتن رابطه جنسی منظم

     این کار در بافت واژن جریان خون را افزایش داده و به افزایش میزان رطوبت آن کمک می کند.

   • استفاده از مکمل های دارای فیتواستروژن

     استفاده از مواد غذایی مانند مغزها، دانه ها، سویا، توفو و یا دیگر غذاهایی که حاوی ترکیبات مشابه استروژن می باشند، می تواند در بهبود این عارضه کمک موثری باشد.