دندانپزشکی در بارداری

دندانپزشکی برای افراد با شرایط معمولی، اغلب با ترس همراه است؛ حال شرایطی را تصور کنید که در آن یک زن باردار بخواهد به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کند. علاوه بر ترس همیشگی، ترس از آسیب دیدن جنین دلبندش بر اثر اقدامات دندانپزشکی نیز اضافه می‌شود.
اما آیا واقعا درمان‌های دندانپزشکی در بارداری ضرر دارند؟
در این مطلب به طور مفصل درباره این موضوع، خطرناک بودن یا نبودن مصرف دارو استفاده از اشعه ایکس دندانپزشکی و زمانی که انجام خدمات دندانپزشکی در حاملگی ضرورت می‌یابد، صحبت کرده‌ایم. پس حتما این مطلب را بخوانید تا اطلاعات مفید و کاملی به دست آورید.

آیا انجام کار دندانپزشکی در دوران بارداری ایمن است؟

انجام اقدامات پیشگیرانه در دوران بارداری و معاینات دهان و دندان در این دوران نه تنها خطری برای زنان باردار ندارد، بلکه توسط پزشکان و دندانپزشکان توصیه می‌شود.

چه زمانی دندانپزشکی در بارداری ضروری است؟

تغییرات هورمونی در دوران حاملگی باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل تورم و خونریزی لثه‌ها می‌شود. انجام کارهای پیشگیرانه دندانپزشکی و درمان‌های ضروری برای جلوگیری از ابتلا به عفونت‌هایی مانند بیماری لثه که می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود، امری ضروری است.
به عنوان مثال، کارهای دندانپزشکی در بارداری مانند پر کردن دندان و روکش کردن آن، باید حتما به منظور کاهش احتمال عفونت و یا پیشگیری از گسترش آن در این دوران انجام شوند.

آیا اشعه ایکس دندانپزشکی در بارداری ضرر دارد؟

تهیه تصاویر اشعه ایکس برای انجام کارهای دندانپزشکی اورژانسی در بارداری، ضروری است. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط کالج رادیولوژی آمریکا، تابش اشعه ایکش تشخیصی در دوز مناسب، خطرات و اثرات نامطلوبی برای جنین نخواهد داشت. علاوه بر این عکسبرداری از دندان با استفاده از اشعه ایکس در دوران بارداری، اگر با استفاده از محافظ مناسب انجام شود، ایمن خواهد بود.

آیا مصرف دارو برای درد دندان در بارداری مجاز است؟

اگر دچار عفونت لثه شده باشید، ممکن است داروهایی مانند مسکن‌ها و آنتی بیوتیک‌ها را برای درمان عفونت تجویز کند. ایشان قطعا داروهایی که برای شما و جنینتان در دوران بارداری خطر نداشته باشند، تجویز خواهد کرد. اما حتما درباره مصرف این داروها با متخصص زنان و زایمان خود نیز مشورت نمایید و بدون مشورت با ایشان هیچ دارویی را مصرف نکنید.

آیا داروی بی‌حسی برای کارهای دندانپزشکی در بارداری ایمن است؟

استفاده از داروی بی حسی موضعی در حاملگی برای انجام کارهای اورژانسی دندانپزشکی در بارداری بی خطر است. دندانپزشک دوز و نوع مناسب داروی بی‌حسی را برای زنان باردار به کار می‌برد.
لیدوکائین و پریلوکائین، بی‌حس‌کننده‌های موضعی که توسط FDA رتبه B را دریافت کرده‌اند و ایمن‌ترین بی حس کننده موضعی برای زنان باردار در نظر گرفته می‌شوند.

چه زمانی می‌توان کارهای دندانپزشکی را به بعد از بارداری موکول کرد؟

گاهی اوقات انجام درمان‌هایی مانند عصب کشی دندان و یا کشیدن دندان در بارداری ضرورت می‌یابد، در چنین زمانی چاره‌ای وجود ندارد جز اینکه این درمان‌ها فورا انجام شوند.
اما از سوی دیگر درمان‌هایی مانند سفید کردن دندان و سایر روش‌های زیبایی دندان که در دسته کارهای ضروری و فوری دندانپزشکی در بارداری به شمار نمی‌روند، بهتر است به دوران پس از زایمان موکول شوند.
انجام خدمات درمانی اورژانسی دندانپزشکی در بارداری در حفظ سلامت مادر و جنین او موثر هستند. اما انجام خدمات زیبایی دندانپزشکی در حاملگی، واجب نسیت و بهتر است مادر با خودداری از این امر در بارداری، از قرار دادن جنین در حال رشد خود در معرض هرگونه خطری، حتی اگر احتمال آن کم باشد، پرهیز کند.

بهترین زمان برای کارهای دندانپزشکی در بارداری

چنانچه نیاز باشد خدمات دندانپزشکی در بارداری انجام شوند، موکول کردن آنها به سه ماهه دوم بارداری در صورت امکان، بهترین حالت ممکن است. زیرا 3 ماهه اول بارداری به دلیل تشکیل اندام‌‎های حیاتی جنین و رشد او، دوران بسیار حساسی تلقی می‌شود. از سوی دیگر در 3 ماه سوم بارداری به دلیل بزرگ شدن و سنگین شدن شکم، دراز کشیدن روی یونیت دندانپزشکی برای طولانی مدت برای مادر، سخت خواهد بود.

پیشنهاداتی برای رفع نیاز به درمان دندانپزشکی در بارداری

انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) به زنان باردار توصیه می‌کند که برای پیشگیری از نیاز به انجام کارهای دندانپزشکی در بارداری اقدامات زیر را انجام دهند:

1. رژیم غذایی مناسبی داشته باشند.
2. از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید و تایید شده توسط ADA استفاده کنند.
3. دو بار در روز مسواک زده و نخ دندان بکشند.
4. معاینات دوره‌ای و خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی در بارداری را انجام دهند.
5. کارهای دندانپزشکی غیر ضروری مانند خدمات زیبایی دندان را در صورت امکان به بعد از زایمان موکول کنند.

سوالات متداول

1. آیا می‌توانم در دوران بارداری جراحی دندان انجام دهم؟

   پاسخ این سوال بستگی به شرایط شما دارد. اگر در شرایط اضطراری برای انجام این کار هستید، قطعا خطرات جراحی دندان در حاملگی، کمتر از خطرات عدم انجام آن است.

2. آیا کارهای دندانپزشکی در بارداری در 3 ماه اول به جنین آسیب می‌رساند؟

   آسیب پذیرترین زمان رشد جنین، 3 ماه اول بارداری است؛ به همین دلیل ممکن است برخی از زنان باردار از انجام خدمات دندانپزشکی در این دوران خودداری کنند. اما در صورت اورژانسی بودن انجام آنها، قطعا آسیب کمتری نسبت به ادامه مسیر بارداری با مشکل دندان و لثه وارد خواهد کرد، شاید هم اصلا آسیبی وارد نشود.

3. آیا به جای مراجعه به دندانپزشکی در بارداری می‌توان در خانه مشکلات دندانی را درمان کرد؟

   به هیچ عنوان برای درمان مشکلات دندانی و لثه خود در بارداری از روش‌های خانگی و اقدامات خودسرانه استفاده نکنید. اگر مشکل دندانی دارید، به کلینیک دندانپزشکی مراجعه نمایید و حتما به دندانپزشک خود بگویید که باردار هستید. ایشان با توجه به شدت مشکل دندان و لثه، سن بارداری و سایر شرایط شما بهترین روش دندانپزشکی در بارداری را توصیه خواهد کرد.