آیا این مطلب برای شما مفید است؟
ضعف و احساس گرسنگی در بارداری، از مشکلاتی است که بسیاری از مادران از آن شکایت دارند. اما آیا این گرسنگی در زمان بارداری طبیعی است؟ چگونه میتوان بر این مشکل غلبه کرد؟ اصلاً علت این حجم از ضعف و گرسنگی چیست؟
این وسط، پای یک موجود کوچک و شکمو در میان است. میگویید نه؟ تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا این موضوع چالش برانگیز را با هم بررسی کنیم.
ضعف و احساس گرسنگی در بارداری! آیا طبیعی است؟
بسیاری از مادران، ضعف و احساس گرسنگی در بارداری را جزء اولین نشانههای بارداری گزارش میکنند. این اتفاق معمولا طبیعی است، اما در برخی موارد ممکن است نشان دهنده وجود مشکلات جدی باشد.
با شروع بارداری، هورمونهای بدن بلافاصله روی خلق و خو، متابولیسم، مغز، ظاهر فیزیکی و الگوی خواب مادر در اوایل بارداری و لانه گزینی جنین تأثیر میگذارند.
ذخایر انرژی مادر، تنها منبعی است که برای تغییرات ناشی از بارداری استفاده میشود. در این زمان، تمام مواد مغذی بدن و حتی ذخایر ساختاری مانند کلسیم موجود در استخوانها رو به اتمام میروند و بدن برای پذیرش و رشد جنین آماده میشود.
به همین دلیل ممکن است مادران در این دوران احساس ضعف و گرسنگی بیشتری داشته باشند. اما باید بتوانند این موضوع را کنترل کنند تا دچار اضافه وزن غیر طبیعی و عوارض ناشی از آن نشوند.
آیا در بارداری احساس گرسنگی زیاد میشود؟
با تحلیل ذخایر بدن مادر، علائم گرسنگی در بدن ایجاد میشود. این مورد خصوصاً در سه ماه اول بارداری کاملاً مشهود است و گاهاً باعث ضعف و افت قندخون در طول روز میشود.
این گرسنگی، حتی میتواند چند دقیقه بعد از یک وعده کامل نیز رخ بدهد و دلیل آن، تلاش بدن برای ایجاد جفت و تغذیه جنین است.
در این موارد مصرف میان وعدههای کوچک و با فاصله کم توصیه میشود. این وعدهها باید سرشار از کربوهیدارت و پروتئین بوده و ارزش غذایی بالایی داشته باشند.
روشهای درمان و کنترل ضعف در بارداری
خیلی مهم است که خودسرانه به مصرف داروهای بدون نسخه و حتی مکملهای گیاهی اقدام نکنید. دارو درمانی، معمولاً بعنوان آخرین درمان و تحت نظارت کامل پزشک پیشنهاد میشود.
در ادامه، روشهایی ساده و کارآمد را برای کاهش ضعف و احساس گرسنگی در بارداری به شما معرفی میکنیم:
- بیشتر استراحت کنید. تا جایی که میشود، برای انجام کارهای خانه از دیگران کمک بگیرید و اگر میتوانید کسی را استخدام کنید تا کارهای خانه را برای شما انجام دهد.
کمتر وسواس نشان بدهید و برای تمیزکاری و گردگیریهای غیرضروری، به جان خانه نیوفتید!
گاهی اوقات از شریک زندگی خود بخواهید که وظایف آشپزی و نظافت را به عهده بگیرد. از مطرح کردن موضوع ضعف در دوران بارداری با همسر، خانواده و دوستان خود نترسید. - خواب کافی داشته باشید. خواب شبانه، بهترین منبع انرژی برای بدن یک مادر باردار است. توصیه میشود حداقل ۸ ساعت خواب مفید را در برنامه خود قرار دهید و در صورت امکان سعی کنید کمی زودتر از حد معمول بخوابید.
حتی یک ساعت خواب اضافی در شب تفاوت زیادی در سطح انرژی شما در طول روز ایجاد میکند. همچنین اگر تمام روز سر کار هستید، چرت زدن در تایم استراحت میتواند تا حد زیادی خستگی شما را برطرف کند و از ضعف و احساس گرسنگی در بارداری پیشگیری کند. - رژیم غذایی مغذی و هیدراته داشته باشید. اگرچه اوایل بارداری میتواند با کاهش فشار خون و قند خون همراه باشد. بنابراین بهتر است با خوردن شش وعده غذایی کوچک در روز، سطح قند خون و انرژی خود را متعادل نگه دارید.
خوردن وعدههای غذایی مکرر که سرشار از مواد مغذی، کربوهیدراتهای پیچیده و پروتئین هستند به مبارزه با خستگی و ضعف کمک میکند. پیشنهاد ما، شروع روز با یک صبحانه سبک با ارزش غذایی بالاست.
مطمئن شوید که کالری کافی دریافت میکنید. یک رژیم غذایی متعادل و سالم کلید یک بارداری سالم و لذتبخش است. - از فعالیت بدنی غافل نشوید. مطمئناً در کنار استراحت، یک فعالیت بدنی سبک نیز در کاهش ضعف و احساس گرسنگی در بارداری مؤثر است. میتوانید با تأیید پزشک، ورزشهایی مثل پیاده روی، یوگا و یا شنا را در برنامه روزانه خود داشته باشید.
نیم ساعت نرمش سبک روزانه، باعث ترشح اندورفین میشود و نه تنها به احساس نشاط شما در روز کمک میکند، بلکه یک خواب شبانه آرام نیز به شما خواهد بخشید. - از طب سوزنی استفاده کنید. اگر ضعف و احساس گرسنگی در بارداری برای شما آزار دهنده شده است، پس از مشورت با پزشک خود به سراغ طب سوزنی بروید. محققان دریافتهاند که تحریک اعصاب برخی از نقاط بدن با سوزن، باعث ترشح اندورفین میشود که میتواند به کاهش علائم بارداری همچون ضعف، گرسنگی، سردرد، حالت تهوع و کمردرد کمک کند.
- غذا را درست بجوید. اگر غذا را بدون جویدن قورت دهید، معده شما سیر میشود. اما مغز زمان کافی برای ثبت احساس سیری را ندارد. بنابراین ارسال پیامهای عصبی گرسنگی، چند دقیقه پس از تمام شدن غذا، دوباره شروع میشود.
به همین دلیل دوباره اشتها خواهید داشت و احساس گرسنگی بر شما حاکم خواهد شد. بنابراین جویدن صحیح غذا نه تنها به کاهش ضعف و احساس گرسنگی در بارداری کمک میکند، بلکه از گرسنگیهای عصبی شما نیز پیشگیری میکند. - استرس و نگرانیهای بیفایده را کنار بگذارید. با افزایش استرس و فشار روانی، بدن شما هورمونهای استرس بیشتری مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح میکند.
افزایش این هورمونها باعث میشود که بدن دائما در حالت تهاجم باقی بماند و بنابراین به انرژی بیشتری نیاز داشته باشد. در نتیجه اشتهای شما افزایش مییابد و احساس ضعف و گرسنگی میکنید. - روز خود را با پروتئین آغاز کنید. تخم مرغ آب پز انتخاب خوبی برای صبحانه است. چرا که پروتئین بالا و کالری کمی دارد. بنابراین بدون احساس سنگینی و پر شدن معده، مقدار پروتئین در دسترس بدن را افزایش میدهد.
- یک خوراکی شیرین با خود داشته باشید. برای مقابله با ضعف و احساس گرسنگی در بارداری، هنگامی که از خانه خارج میشوید، مقداری تنقلات سالم مانند بادام و مویز در کیف خود داشته باشید.
اینکار نه تنها از گرسنگی ناگهانی شما جلوگیری میکند، بلکه باعث میشود عادت خرید تنقلات ناسالم را ترک کنید. - مصرف شکر و قندهای ساده را کاهش دهید. ممکن است فکر کنید که خوردن یک تکه آبنبات شیرین یکی از بهترین انتخابها برای مقابله با ضعف قندخون است. اما اشتباه نکنید.
درست است که قندهای ساده مثل آب نبات، شکلات و یا کیکهای بستهبندی، انرژی شما را در لحظه افزایش میدهند، اما باعث میشوند که انرژی به همان سرعت نیز کاهش یابند. چرا که این قندها به سرعت تجزیه شده و در بدن مصرف میشوند.
در نتیجه پس از مدت کوتاهی بدن شما احساس گرسنگی میکند. برای اینکه در دوران بارداری این احساس را نداشته باشید، باید غذاهای ساده را با غذاهای غنی از پروتئین جایگزین کنید. سعی کنید بیشتر از میوههای خشک استفاده کنید. - آب کافی بنوشید.
یکی از دلایل احساس ضعف و گرسنگی در بدن کمبود آب است. در واقع کمبود آب در بدن حتی در حد خفیف نیز به عنوان نشانهای از گرسنگی ظاهر میشود.
علل ضعف و احساس گرسنگی در بارداری چیست؟
به گفته پزشکان، ضعف در دوران بارداری در بیشتر موارد طبیعی است. اما گاهی اوقات، این ضعف و احساس گرسنگی در بارداری میتواند به دلایل غیرطبیعی مانند دیابت بارداری، کم خونی یا سایر مشکلات جسمی رخ دهد.به همین دلیل تعیین علت اصلی با انجام آزمایشات دورهای مهم است.
در ادامه به علل طبیعی احساس ضعف در بارداری در ماههای مختلف اشاره میکنیم:
-
علت ضعف و احساس گرسنگی در سه ماهه اول بارداری
علل مربوط به این دوره شامل موارد زیر هستند:-
ایجاد جفت
جفت عضوی است که میتواند مواد مغذی و اکسیژن لازم برای رشد و نمو جنین را تأمین کند. البته ایجاد جفت انرژی زیادی از بدن شما میگیرد و به همین دلیل در روزهای اولیه بارداری احساس ضعف شدیدی در شما ایجاد خواهد شد. -
تغییرات هورمونی
خستگی و ضعف در دوران بارداری تا حد زیادی به دلیل افزایش تولید هورمون پروژسترون است که بدن را برای پذیرش جنین و چالشهای بارداری آماده میکند. افزایش ترشح این هورمون نیز باعث ایجاد ضعف و احساس گرسنگی در بارداری میشود. -
تغییر در خونرسانی
در زمان بارداری، قلب شما وظیفه خونرسانی به دو جسم مجزا را دارد، شما و جنین شما. این پمپاژ خون اضافی برای رساندن مواد مغذی و اکسیژن به نوزاد میتواند احساس ضعف و گرسنگی بیشتری در شما ایجاد کند. -
سایر تغییرات فیزیکی
از ماههای اول، میزان متابولیسم بدن و ضربان قلب شما افزایش مییابد، در حالی که قند خون و فشار خون کاهش مییابد. به همین دلیل، تمایل شما به مصرف مواد مغذی و آب بیشتری برای کنترل گرسنگی و ضعف شدید در دوران بارداری افزایش مییابد.
در پایان سه ماهه اول، بدنتان کمی بیشتر به تغییرات هورمونی و فیزیکی ناشی از بارداری عادت کرده است. این بدان معناست که ممکن است در سه ماهه دوم، ضعف و احساس گرسنگی در بارداری، کمتری را تجربه کنید.
-
-
علل ضعف و احساس گرسنگی در سه ماهه سوم بارداری
از علل مربوط به این دوره میتوان موارد زیر را نام برد:-
افزایش سرعت رشد اندامهای بدن نوزاد
مطمئناً در این شرایط وزن بیشتری نسبت به ماههای قبل حمل میکنید و بدن شما انرژی بیشتری مصرف میکند. بنابراین با هر گونه فعالیت، ۲ برابر انرژی مصرف میکنید و در نتیجه، خستهتر و گرسنهتر میشوید. -
بی خوابی در دوران بارداری
معمولاً عوارضی مانند سوزش سر دل در دوران بارداری، کمردرد در دوران بارداری و سندرم پای بیقرار در سه ماهه سوم بارداری رخ میدهد و شما را از تجربه یک خواب راحت باز میدارد. به همین دلیل ممکن است هر روز از نظر جسمی احساس ضعف و بیقراری کنید. -
استرس و اضطراب
نزدیک شدن به زمان تولد نوزاد دلبندتان در کنار دغدغههای ریز و درشت دیگر، میتواند نگرانی شما را بیش از پیش افزایش دهد. این اضطراب مزمن عموماً با ضعف و گرسنگی عصبی همراه است.
-
چه زمانی باید ضعف و احساس گرسنگی در بارداری را جدی گرفت؟
توصیه میکنیم علیرغم اینکه احساس ضعف در بارداری طبیعی است، برای تشخیص علت اصلی به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. این علائم ممکن است به دنبال کم خونی، دیابت بارداری، مشکلات تیروئید یا افسردگی نیز ایجاد شود.
متأسفانه در برخی از موارد، علائم ناشی از بارداری با علائم بیماری اشتباه گرفته میشود. همین امر، تشخیص و درمان را با تأخیر مواجه میکند.
اگر علت ضعف و احساس گرسنگی در بارداری، به دلیل تغدیه نادرست باشد، معمولاً پزشک با تجویز داروهای تکمیلی حاوی ویتامینها و مواد معدنی، علائم را بهبود میبخشد.
چه زمانی افزایش اشتها در بارداری غیر طبیعی است؟
بسیاری از مادران، دوران بارداری را با هوسهای ناگهانی و اشتهای سیری ناپذیر وصف میکنند. گرسنگی در دوران بارداری، اگر با علائم گوارشی و عصبی دیگر، همراه نباشد، معمولاً طبیعی تلقی میشود.
در برخی از موارد افزایش اشتها نیز میتواند دلیلی بر وجود یک بیماری زمینهای باشد. اگر اشتهای زیاد شما با هر یک از موارد زیر همراه بود، در این زمینه با پزشک خود مشورت نمایید:
- حالت تهوع و استفراغ شدید
- اسهال خونی
- سوزش سر دل مزمن
- استفراغ خونی
- کم خونی شدید
- پرخوری بدون دلیل (پرخوری عصبی)
شروع افزایش اشتها در بارداری از چه زمانی است؟ تا کی باقی میماند؟
بسیاری از مادران، در سه ماه اول خود از بیماری صبحگاهی (تهوع و استفراغ) رنج میبرند. در این زمان معمولاً میل به خوردن غذا کاهش پیدا میکند و بدلیل عدم تغذیه مناسب علائمی همچون ضعف و احساس گرسنگی در بارداری را تجربه میکنند.
اما خوشبختانه این وضعیت پایدار نیست و درست در سه ماهه دوم بارداری، شرایط تغییر میکند و اشتهای مادر بیشتر میشود. در ماههای آخر بارداری نیز، احساس گرسنگی مجدداً کاهش مییابد.
زیرا شرایط و مکانیسم داخلی بدن مادر تقریباً به وضعیت تعادل نزدیکتر شده است. بعلاوه در طول سه ماهه سوم، علائمی مانند سوزش معده تجربه میشود که اشتها و میل به غذا خوردن را کاهش میدهد.
دلایل احتمالی احساس ضعف خیلی شدید
قابل ذکر است در حالی که ضعف و خستگی از علائم شایع بارداری هستند، اما معمولاً احساس ضعف خیلی شدید در دوران بارداری طبیعی نیست و ممکن است نشانهای از یک بیماری زمینهای باشد.
به خصوص اگر با تب، درد قفسه سینه، مشکل در تنفس یا ناتوانی در انجام فعالیتهای عادی روزانه همراه باشد. برخی از علل پاتولوژیک ضعف و احساس گرسنگی در بارداری عبارتند از:
- دیابت بارداری دیابت بارداری، یکی از سه بیماری شایع در دوران بارداری محسوب میشود. این بیماری به دلایل مختلفی ازجمله تغییرات هورمونی درمان بارداری ایجاد میشود.
ضعف و احساس گرسنگی در مادران مبتلا به این بیماری، بسیار شایع است و از دیگر علائم آن میتوان به تشنگی شدید و تکرر ادرار اشاره کرد.
دقت داشته باشید که همواره افت قند خون، از افزایش قندخون خطرناکتر است و میتواند باعث ورورد به فاز کمای دیابتی شود. بنابراین مصرف میان وعدههای قندی در این مادران، اهمیت ویژهای دارد. - کم خونی کمبود آهن میتواند با به کمبود گلبولهای قرمز بالغ و کارآمد برای حمل اکسیژن به بافتها و جنین همراه باشد و در احتمال بروز ضعف و احساس گرسنگی در بارداری را افزایش میدهد.
- عفونتها (ویروسی، باکتریایی یا قارچی) شرایط بارداری میتواند شما را در برابر عفونتهایی مانند عفونتهای دستگاه ادراری یا عفونتهای واژن آسیب پذیرتر کند. در این شرایط بدن برای مبارزه با عفونت به انرژی بیشتری نیاز دارد و به همین دلیل در دوران بارداری، احساس ضعف و گرسنگی بیشتری را تجربه میکنید.
- مشکلات تیروئید کاهش یا افزایش هورمون تیروئید میتواند باعث ضعف بدن، گرسنگی، نوسانات وزن و تحریکپذیری شود. بنابراین اگر با وجود مصرف مواد غذایی کافی، باز هم دچار ضعف و احساس گرسنگی در بارداری هستید، با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
- افسردگی ناشی از بارداری احساس ضعف و خستگی شدید (بدون انجام هیچ فعالیت سنگین)، میتواند از علائم افسردگی ناشی از بارداری باشد. برخی از مادرانی که از افسردگی بارداری رنج میبرند، ممکن است به الکل و مصرف سیگار روی بیاورند و یا پرخوریهای عصبی داشته باشند.
- ضعف مزمن در موارد نادر، خستگی شدید میتواند نشانهای از سندرم خستگی مزمن باشد. اگرچه این وضعیت معمولاً برای جنین مضر نیست، اما میتواند مادر را با علائم جدیتری همچون ضعف و خستگی شدید در طول روز مواجه سازد.
میزان کالری مورد نیاز برای هر ۳ ماه بارداری
میزان کالری مورد نیاز مادر در هر سه ماهه بارداری به عوامل مختلفی بستگی دارد. وضعیت جسمانی مادر و شرایط جنین، بر این موضوع تأثیر میگذارد. همچنین مادرانی که بارداری چند قلویی را تجربه میکنند، به کالری روزانه بیشتری احتیاج دارند.
بسیاری از افراد تصور میکنند که مادر باردار باید به اندازه دو نفر غذا بخورد. اما آیا این فرض درست است؟
تا کنون بسیاری از تحقیقات ثابت کردهاند که کالری مورد نیاز یک مادر باردار با کالری مورد نیاز یک فرد عادی و غیر باردار، تفاوت چندانی ندارد.
- در سه ماه اول بارداری نیاز به کالری به هیچ وجه افزایش نمییابد.
- در سه ماهه دوم بارداری، نیاز به کالری تنها تا ۳۰۰ کالری افزایش مییابد.
- در سه ماهه سوم این مقدار به ۴۰۰ کالری در روز میرسد.
در بارداریهای چندقلویی، این مقادیر در تعداد جنینها ضرب میشود. همچنین لازم بذکر است که این مقدار کالری باید از غذاهای سالم و مغذی تأمین شود.
معرفی غذاهایی که به کاهش احساس ضعف و گرسنگی مادران باردار کمک میکند
در ادامه این مطلب، به معرفی ۱۰ ماده با ارزش غذایی بالا اشاره میکنیم که میتوانند در کنترل ضعف و گرسنگی بارداری مؤثر باشند:
- کیوی این میوه سرشار از ویتأمین C است و یکی از قویترین منابع آنتی اکسیدان است. مادران باردار میتوانند روزانه تا دو عدد کیوی مصرف کنند.
- گوشت قرمز کم خونی ناشی از کمبود آهن، میتواند باعث ضعف و احساس گرسنگی در بارداری شود. گوشت قرمز یکی از منابع مهم آهن به شمار می رود. به همین دلیل میتوانید در دوران بارداری ۲ تا ۳ بار در هفته گوشت قرمز مصرف کنید.
- جو پرک از آنجایی که جو یک ماده غذایی با شاخص گلیسمی پایین است، قند خون شما را به آرامی بالا میبرد و سطح انرژی شما را در طول روز بالا نگه میدارد. اوتمیل (ترکیبی از جو دوسر، شیر و عسل) میتواند یک وعده غذایی خوشمزه و مقوی برای شما باشد.
علاوه بر این، جو دو سر که حاوی سطوح بالایی از آهن، ویتامینهای گروه B و بتا گلوکان است، به بهبود مشکلات دستگاه گوارش شما نیز کمک میکند. - اسفناج اسفناج سرشار از آهن، پتاسیم و منیزیم است. اگر مقداری اسفناج پخته را با ماست ترکیب کنید، یک میان وعده مفید و خوش طعم خواهید داشت که میتواند از ضعف و احساس گرسنگی در بارداری پیشگیری کند.
علاوه بر این، بسیاری از سبزیجات با برگ سبز (مثل کاهو و بروکلی) نیز به جذب آهن کمک میکنند زیرا حاوی مقادیر زیادی ویتأمین C هستند. - ماست ماست حاوی بسیاری از ویتأمینها، پروتئین، مواد معدنی و همچنین باکتریهای پروبیوتیک مفید است که به تنظیم فلور روده کمک میکند.
خوردن ماست به عنوان میان وعدهها و وعدههای اصلی برای جلوگیری از ضعف و احساس گرسنگی در بارداری توصیه میشود. بعلاوه مصرف سه قاشق ماست کم چرب در روز برای رفع سوء هاضمه، حالت تهوع و استفراغ بارداری نیز مفید است. - عدس همه حبوبات به ویژه عدس، منبع مهم کربوهیدراتها هستند. کربوهیدرات بعنوان اصلیترین منبع انرژی به ویژه در دوران بارداری محسوب میشود.
همچنین عدس یک کربوهیدرات پیچیده و سرشار از پروتئین، فیبر، منیزیم و آهن است. بعلاوه عدس در بدن شما به آرامی هضم میشود و با افزایش تدریجی انرژی، کمک میکند تا بر ضعف و احساس گرسنگی در بارداری غلبه کنید. - تخمه کدو تنبل تخمه کدو تنبل، سرشار از امگا ۳، اسیدهای چرب امگا ۶، آنتی اکسیدانها، منیزم و فیبر است. مصرف یک قاشق تخمه بو داده کدو تنبل، به کاهش بسیاری از عوارض بارداری مانند خستگی، گرفتگی عضلات، درد و ضعف عضلانی را بهبود میبخشد.
همچنین تخمه کدو تنبل منبع غنی تریپتوفان است. این اسید آمینه، پیش نیاز ساخت ملانین یا هورمون خواب است. به همین دلیل وقتی چند ساعت قبل از رفتن به رختخواب مقداری از آن را همراه با یک میوه مصرف کنید، خواب بهتری را تجربه خواهید کرد. - یک تخم مرغ تخم مرغ یکی از اصلیترین منابع پروتئینی محسوب میشود. مصرف آن بصورت آب پز، یکی از بهترین انتخابها برای رفع ضعف و احساس گرسنگی در بارداری است.
همچنین پروتئین بدلیل داشتن مقادیر بالایی از B۱۲ به کاهش خستگیهای مزمن در دوران بارداری کمک زیادی میکند. - آجیل و خشکبار آجیلها، حاوی بسیاری از مواد معدنی مانند منیزیم، ویتأمین E و پتاسیم هستند. میتوانید در دوران بارداری آجیل را به میان وعدههای خود اضافه کنید تا در طول روز سیر بمانید با ضعف و احساس گرسنگی در بارداری مقابله کنید.
اما فراموش نکنید که مصرف آجیل زیاد در طول بارداری، بدلیل داشتن کالری بالا، میتواند باعث چاقی و اضافه وزن شما شود. - موز موز سرشار از ویتأمینها، مواد معدنی و کربوهیدرات و پتاسیم است. خوردن یک عدد موز مخلوط با شیر، میتواند یک نوشیدنی بسیار خوشمزه را بعنوان میان وعده شما فراهم کند.
این میوه سرشار از کربوهیدراتهای پیچیده است و به حس سیری شما در طول روز کمک میکند. همچنین به لطف پتاسیم موجود در آن، بسیاری از دردها و گرفتگیهای عضلانی در بارداری، قابل کنترل است.
گرسنه ماندن مادر باردار چه عوارضی دارد؟
مادران باردار باید روزانه در حدود ۲۳۰۰ کالری مصرف کنند و چنانچه این میزان به ۱۰۰۰ کاهش یابد اثرات منفی آن بر سلامت مادر و جنین غیر قابل جبران خواهد بود. در ادامه برخی از عوارض گرسنه ماندن مادر باردار را بیان کردهایم:
- با اختلال مواجه شدن رشد ساختارهای عصبی و طناب نخاعی جنین تحقیقات اخیر بر روی مغز جنین حاکی از آن است چنانچه مادران خصوصا در ماههای اول بارداری غذای کافی مصرف نکنند، پروتئین کافی جهت رشد ساختارهای عصبی و طناب نخاعی در جنین با اختلالاتی مواجه خواهد شد.
- عدم وزن گیری مناسب مادر همچنین مادرانی که دچار سوء تغذیه هستند، در دوران بارداری وزن گیری مناسبی نخواهند داشت. این امر می تواند باعث تضعیف سیستم عضلانی و اسکلتی مادر شده و چالش های بارداری و زایمان را با مشکلاتی مواجه کند. چنین مادرانی بیش از سایرین در معرض شکستگی های لگنی قرار دارند.
نکات تغذیهای که باید مادران باردار در طول بارداری باید به آنها توجه کنند
مادران باردار بهتر است در فواصل هر یک از سه ماهه های بارداری، برای دریافت نکات تغذیه ای لازم با پزشک خود مشورت کنند. داشتن یک رژیم غذایی سالم، نه تنها از ضعف و احساس گرسنگی در بارداری جلوگیری میکند، بلکه زمینه رشد مناسب جنین را فراهم میآورد. در ادامه به برخی از مهم ترین نکات تغذیه ای در دوران بارداری اشاره میکنیم:
- از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید. الکل موجود در خون مادر میتواند مستقیماً از طریق بند ناف به نوزاد منتقل شود. با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، مصرف الکل در دوران بارداری میتواند باعث مشکلات جسمی و نقص در رشد مغزی جنین در آینده شود.
- گوشت را بصورت خام مصرف نکنید. مادر آلوده میتواند عفونت توکسوپلاسموز را به کودک خود منتقل کند. این عفونت انگلی میتواند باعث مشکلاتی مانند نابینایی و عقب ماندگی ذهنی در نوزاد شود. برای پیشگیری از توکسوپلاسموز توصیه میشود در دوران بارداری از مصرف گوشت و مرغ خام، سوشی و صدف خام اجتناب کنید.
همچنین مصرف برخی از گوشتهای خام، میتواند خطر ابتلا به انواع دیگر مسمومیتهای غذایی از جمله سالمونلا را در زنان باردار افزایش دهند. - تخم مرغ خام و عسلی نخورید. خوردن تخم مرغ، بدلیل داشتن پروتئین بالا، برای کنترل ضعف و احساس گرسنگی در بارداری توصیه میشود. در این مدت بهتر است تخم مرغ را کاملاً آب پز بخورید و از مصرف تخم مرغ عسلی و خام خودداری کنید.
سوالات متداول
-
علت احساس ضعف و خستگی در دوران بارداری چیست؟
ضعف و احساس گرسنگی در بارداری، خصوصا در سه ماهه اول بارداری، معمولا طبیعی محسوب می شود. این امر تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، نوسانات خلق و خو و تغییرات فیزیکی بدن ایجاد می شود.
از سوی دیگر، وجود مشکلات جدی از جمله دیابت بارداری، انواع کم خونی و بیماری هایی مانند هایپرامزیس گراویداروم، میتواند باعث ایجاد ضعف و احساس گرسنگی در بارداری شود. -
آیا رژیم گرفتن در دوران بارداری، به کاهش اشتهای بارداری کمک می کند؟
رژیم گرفتن و یا حذف وعده های غدایی در دوران بارداری اکیدا توصیه نمی شود. زنان باردار همه روزه باید از نان و غلات، لبنیات، سبزیجات، میوهها و گروه پروتئینی کافی استفاده کنند.
این کار نه تنها به کاهش ضعف و احساس گرسنگی در بارداری کمک می کند و علائم بارداری همچون تهوع و استفراغ، خستگی و گرفتگی های عضلانی را تقلیل می دهد.
به طور معمول اضافه کردن ۷ تا ۱۵ کیلوگرم وزن (بسته به BMI بدن مادر) در دوران بارداری طبیعی محسوب می شود. -
آیا ضعف و احساس گرسنگی در بارداری با جنسیت جنین ارتباط دارد؟
از نظر علمی، نظریه ضعف بارداری و جنسیت جنین قابل قبول نیست و نمیتوان جنسیت جنین را از نوع زایمان، میزان ضعف و گرسنگی مادر تشخیص داد. در حال حاضر انجام سونوگرافی تنها راه قطعی تشخیص جنسیت جنین است. -
آیا استفراغ بیش از حد در بارداری خطرناک است؟
استفراغ در زمان بارداری اغلب به دلیل نوسانات هورمونهای لپتین و گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) و فشار رحم بر معده ایجاد میشود. این وضعیت بعنوان بیماری صبحگاهی شناخته میشود و در بسیاری از مادران طبیعی است.
اما اگر استفراغ مادر بسیار شدید باشد، به طوری که باعث عدم تمایل به غذاخوردن شود، ممکن است نشانگر بیماری هایپرامزیس گراویداروم باشد.
این وضعیت بسیار نادر است و میتواند منجر به کاهش وزن شدید، کتولسیدوز و اختلالات الکترولیتی بدن مادر شود. در این شرایط مادر با درجات بالایی از ضعف و احساس گرسنگی در بارداری مواجه خواهد شد.
بنابراین توصیه میکنیم در صورت داشتن هر گونه استفراغ شدید و غیرطبیعی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.