درمان سرطان دهانه رحم

آیا این مطلب برایتان موثر می باشد؟

حتما عارضه ای به نام سرطان دهانه رحم به گوشتان خورده است. آیا مشکوک هستید که به این عارضه مبتلا شده اید؟ نشانه ها و علائم آن کدام اند؟
چه افرادی بیش از دیگران در معرض این بیماری قرار دارند؟ در کدام سنین ممکن است تا سرطان دهانه رحم رخ دهد؟ علل و موارد خطر بروز آن کدام اند؟
آیا این بیماری کشنده خواهد بود؟ روش های درمان آن کدام اند؟
در این مقاله مفید با ما همراه باشید تا علاوه بر دریافت پاسخ این سوالات، انواع و مراحل این بیماری را شناخته و با اقداماتی که می توان برای پیشگیری از آن انجام داد، نیز آشنا شوید.

سرطان دهانه رحم چیست؟

سرطان دهانه رحم نوعی سرطان است که در سلول های دهانه رحم و قسمت پایینی آن که به واژن متصل می شود، رخ می دهد.
گونه های مختلف ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک عفونت مقاربتی، در ایجاد بیشتر سرطان دهانه رحم نقش دارند. حال اینکه این ویروس چگونه این عارضه را ایجاد می کند و مراحل این بیماری کدام اند را در ادامه مطلب برایتان بیان می کنیم.

علائم سرطان دهانه رحم

شایع ترین علائم این عارضه عبارتند از:

1. خونریزی بین قاعدگی
2. خونریزی بعد از رابطه جنسی
3. خونریزی در زنان یائسه
4. ناراحتی در هنگام مقاربت جنسی
5. ترشحات واژن با بوی زیاد
6. ترشحات واژینال مملو از خون
7. درد لگن
8. یبوست شدید و بهبود ناپذیر

احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم در چه افرادی بیشتر است؟

افرادی که بیش از دیگران در معرض دریافت ویروس HPV قرار دارند، عبارتند از:

1. خانم هایی که دخانیات مصرف می کنند و سیگار می کشند.
2. خانم هایی که زایمان های متعددی داشتند.
3. خانم های که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند.
4. خانم هایی که مبتلا به بیماری های خاصی از جمله ایدز می باشند.
5. خانم هایی که در سنین پایین تجربه رابطه جنسی داشته اند.
6. خانم هایی که به مدت 5 سال و یا بیشتر از آن قرص های ضد بارداری مصرف کرده اند.
7. خانم هایی که ویتامین C، اسید فولیک و ویتامین A کمی دارند.
8. خانم هایی که به چاقی مفرط دچار هستند.
9. خانم هایی که با چند شریک جنسی ارتباط دارند.

سرطان دهانه رحم به طور معمول در چه سنی رخ می دهد؟

به طور معمول اکثر بانوانی که در دهانه رحم آن ها سلول های پیش سرطانی تشخیص داده می شود، در سنین 20 الی 30 سالگی می باشند. اما میانگین سن زنان در اواسط دهه 50 سالگی است. نکته مهمی که وجود دارد، این است که تشخیص به موقع این بیماری و انجام اقدامات لازم می تواند به پیشگیری از خطرات ناشی از سرطان دهانه رحم کمک کند.

انواع سرطان دهانه رحم

انواع اصلی سرطان دهانه رحم عبارتند از:

1. کارسینوم سلول های اسکواموس

   این نوع سرطان که شایع ترین نوع سرطان دهانه رحم است، در سلول های نازک و مسطح (سلول های سنگفرشی) پوشاننده قسمت بیرونی دهانه رحم که به داخل واژن می رود، شروع می شود.

2. آدنوکارسینوما

   این نوع سرطان دهانه رحم در سلول های غده ای ستونی شکل که کانال دهانه رحم را پوشانده اند، شروع می شود.

   گاهی اوقات، هر دو نوع سلول در سرطان دهانه رحم نقش دارند. به ندرت، این مشکل در سایر سلول های دهانه رحم رخ می دهد.

مراحل سرطان دهانه رحم

تعیین مرحله سرطان بسیار مهم است، زیرا در انتخاب موثرترین نوع درمان کمک می کند. هدف مرحله‌بندی، ارزیابی میزان گسترش سرطان و رسیدن به ساختارهای نزدیک یا اندام‌های دورتر است.

1. مرحله صفر

   سلول های پیش سرطانی وجود دارند.

2. مرحله 1

   سلول های سرطانی از سطح به بافت های عمیق تر دهانه رحم و احتمالاً به رحم و غدد لنفاوی مجاور رشد کرده اند.

3. مرحله 2

   سرطان در حال حاضر از دهانه رحم فراتر رفته است، اما نه تا دیواره های لگن یا قسمت پایینی واژن. این مرحله ممکن است غدد لنفاوی مجاور را تحت تأثیر قرار دهد.

4. مرحله 3

   سلول های سرطانی در قسمت پایین واژن یا دیواره های لگن وجود دارند و ممکن است حالب ها (لوله هایی که ادرار را از مثانه حمل می کنند.) را مسدود کنند. همچنین این احتمال وجود دارد که غدد لنفاوی مجاور را تحت تأثیر قرار دهد.

5. مرحله 4

   سرطان، مثانه یا راست روده را تحت تأثیر قرار می دهد و از لگن خارج می شود. ممکن است بر غدد لنفاوی تأثیر بگذارد. در شرایط پیشرفته تر در این مرحله، به اندام های دور از جمله کبد، استخوان ها، ریه ها و غدد لنفاوی گسترش می یابد.

روش های تشخیص سرطان دهانه رحم

انجام غربالگری و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم می تواند به فرد کمک کند تا به درمان زودهنگام دسترسی پیدا کند و شانس بهبودی خود را افزایش دهد. به طور کلی برای تشخیص این عارضه از روش های زیر استفاده می شود:

1. پاپ اسمیر

   برای انجام این آزمایش، پزشک نمونه ای از سلول ها را از سطح دهانه رحم جمع آوری می کند. سپس این سلول ها به آزمایشگاه فرستاده می شوند تا از نظر تغییرات پیش سرطانی یا سرطانی آزمایش شوند.

2. کولپوسکوپی

   اگر در تست قبلی تغییرات بیان شده مشاهده شوند، پزشک ممکن است کولپوسکوپی را پیشنهاد کند. در طول این آزمایش، پزشک ممکن است بیوپسی، که نمونه ای از سلول های دهانه رحم است، انجام دهد.

3. بیوپسی

   در این روش از بافت رحم نمونه برداری انجام شده و برای بررسی های دقیق تر به آزمایشگاه ارسال می شود. این تست می تواند یک روش خوب برای تشخیص سلول های غیر عادی و پیش سرطانی باشد. گاهی اوقات بیوپسی می تواند تمام سلول های غیر عادی را بردارد که در این صورت درمانی نیز انجام شده است.

روش های درمان دهانه سرطان رحم

برای درمان این عارضه با توجه به نوع و شدت آن، از روش های درمانی زیر استفاده می شود:

1. پرتو درمانی

   تابش با استفاده از پرتوهای پرانرژی اشعه ایکس سلول های سرطانی را از بین می برد. این کار را می توان با استفاده از دستگاهی در خارج از بدن و یا حتی می توان با استفاده از لوله ای فلزی از درون واژن انجام داد.

2. شیمی درمانی

   شیمی درمانی از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی در سراسر بدن استفاده می کند. این درمان به صورت دوره ای می باشد، به گونه ای که در مدتی شیمی درمانی شده و برای مدتی درمان متوقف می گردد تا بدن فرصت بهبودی به دست آورد.

3. درمان هدفمند یا تارگت تراپی

   بواسیزوماب (آواستین) یک داروی جدیدتر است که به روشی متفاوت از شیمی درمانی و پرتو درمانی عمل می کند که رشد رگ‌های خونی جدیدی را که به رشد و بقای سرطان کمک می‌کنند، مسدود می‌کند. این دارو اغلب همراه با شیمی درمانی تجویز می شود.

4. ایمونو تراپی

   این درمان دارویی با کمک به سیستم ایمنی بدن به مبارزه با سرطان می پردازد. در حالت معمولی از سرطان احتمال فعال نشدن سیستم ایمنی بر علیه سلول های سرطانی وجود دارد، زیرا این سلول ها با تولید پروتئین هایی قادرند تا آن ها را از دید سلول های ایمنی مخفی نمایند.

5. جراحی

   هدف از جراحی این است که تا حد ممکن سرطان حذف شود. گاهی اوقات پزشک می تواند فقط ناحیه ای از دهانه رحم را که حاوی سلول های سرطانی است بردارد. برای سرطانی که گسترده تر است، جراحی ممکن است شامل برداشتن دهانه رحم و سایر اندام های لگن باشد. به طور کلی جراحی با اهداف زیر انجام می شود:

   • برای برداشتن توده سرطانی

     در برخی مواقع به دلیل کوچک بودن اندازه سرطان، یک جراحی ساده به راحتی می تواند آن را از بدن خارج نماید. با این کار احتمال بارداری در آینده از بین نخواهد رفت.

   • برای برداشتن دهانه رحم

     در مراحل ابتدایی این بیماری با برداشتن دهانه رحم می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. با استفاده از این روش نیز امکان بارداری در آینده وجود خواهد داشت.

   • برای بداشتن دهانه رحم و رحم

     در مواردی که سرطان در مراحل پیشرفته به سر می برد، برای درمان لازم است تا دهانه رحم و رحم به طور کامل برداشته شوند.

   • برای برداشتن توده سرطانی

     در برخی مواقع به دلیل کوچک بودن اندازه سرطان، یک جراحی ساده به راحتی می تواند آن را از بدن خارج نماید. با این کار احتمال بارداری در آینده از بین نخواهد رفت.

   • برای برداشتن دهانه رحم

     در مراحل ابتدایی این بیماری با برداشتن دهانه رحم می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. با استفاده از این روش نیز امکان بارداری در آینده وجود خواهد داشت.

   • برای بداشتن دهانه رحم و رحم

     در مواردی که سرطان در مراحل پیشرفته به سر می برد، برای درمان لازم است تا دهانه رحم و رحم به طور کامل برداشته شوند.

علل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم چیست؟

به طور کلی علت دقیق و مشخص این عارضه همچنان به طور قطع بیان نشده است، اما با این وجود می توان دلیل عمده آن را ویروس HPV در نظر گرفت که زنان بیش از مردان در معرض دریافت این ویروس قرار دارند.
برخی از گونه های آن در مدت زمان کوتاه و یا طولانی می توانند سبب سرطان دهانه رحم گردند.
باید به این موضوع توجه داشته باشید که بیش از 200 نوع از این ویروس وجود داشته که همه آن ها منجر به سرطان نمی شوند.

مواد خطر برای ابتلا به سرطان دهانه رحم

عوامل زیر می توانند زمینه ساز ابتلا به این عارضه باشند:

1. سایر عفونت های مقاربتی

   ابتلا به سایر بیماری های مقاربتی - مانند کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس و HIV/AIDS - خطر ابتلا به HPV را افزایش می دهد.

2. استفاده از قرص های ضدبارداری

   استفاده از داروهای ضدبارداری می تواند سبب افزایش احتمال بروز سرطان سرویکس شده، زیرا بدن را بیشتر در معرض دریافت ویروس HPV قرار می دهد.

3. داشتن سیستم ایمنی ضعیف

   اگر سیستم ایمنی بدن شما به دلیل بیماری دیگری ضعیف شده باشد و به HPV مبتلا باشید، ممکن است احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم افزایش یابد.

4. سیگار کشیدن

   سیگار کشیدن با سرطان سلول سنگفرشی دهانه رحم مرتبط است.

5. قرار گرفتن در معرض داروی پیشگیری از سقط جنین

   استفاده از دارویی به نام دی اتیل استیل‌بسترول (DES)، ممکن است خطر ابتلا به نوع خاصی از سرطان دهانه رحم به نام آدنوکارسینوم سلول شفاف را افزایش دهد.

6. برقراری رابطه جنسی با افراد مختلف

   ارتباط جنسی با افراد مختلف شانس ابتلا به این عارضه را بسیار افزایش می دهد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

زمانی که با هریک از علائم و نشانه های بیان شده که در ابتدای مقاله برای شما بیان کردیم، رو به رو شدید، حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه نمایید.

چگونه از ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری کنم؟

برای جلوگیری از این عارضه به موارد زیر توجه داشته باشید:

1. از پزشک خود در مورد واکسن HPV سوال کنید.

   دریافت واکسن برای جلوگیری از عفونت HPV ممکن است خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم و سایر سرطان های مرتبط با HPV را کاهش دهد. از پزشک خود بپرسید که آیا واکسن HPV برای شما مناسب است یا خیر.

2. تست پاپ اسمیر روتین انجام دهید.

   تست پاپ می تواند شرایط پیش سرطانی دهانه رحم را تشخیص دهد، بنابراین می توان آن‌ها را تحت نظر یا درمان کرد تا از سرطان دهانه رحم جلوگیری شود. اکثر سازمان‌های پزشکی پیشنهاد می‌کنند که آزمایش پاپ اسمیر روتین را در سن ۲۱ سالگی شروع کنید و هر چند سال یک بار آن را تکرار کنید.

3. رابطه جنسی ایمن را تمرین کنید.

   با انجام اقداماتی برای جلوگیری از عفونت های مقاربتی، مانند استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش دهید.

4. از استعمال دخانیات اجتناب کنید.

   اگر سیگار می کشید، با پزشک خود در مورد راهکارهایی که به شما در ترک سیگار کمک می کند، صحبت کنید.

سوالات متداول

1. هرچند وقت یک بار باید تست پاپ اسمیر انجام دهم؟

   زمان درست و اصولی برای انجام این تست موارد زیر می باشند:
   • سن 21 تا 29 سال: هر سه سال یک بار آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهید.
   • سنین 30 تا 65 سال: هر سه سال یک بار آزمایش پاپ اسمیر، هر پنج سال یک بار آزمایش HPV یا هر پنج سال یک بار آزمایش پاپ اسمیر به همراه HPV انجام دهید.

2. آیا این سرطان یک بیماری کشنده می باشد؟

   این نوع سرطان، سومین سرطان رایج در ناحیه تناسلی بوده و از دسته سرطان های غیرشایع پوستی در زنان در رتبه هشت قرار دارد. البته با این حال میزان مرگ و میر توسط این عارضه در سال های گذشته حدود 50 درصد کاهش سافته است که علت آن توجه خانم ها به تست پاپ اسمیر و آزمایشات غربال گری است.

3. آیا ژنتیک می تواند دلیل بر افزایش احتمال دریافت این بیماری باشد؟

   همچنان محققان در خصوص این موضوع به نتیجه قطعی نرسیده اند، اما با این وجود بیان کرده اند که اگر یکی از بستگان درجه 1 دچار این عارضه شده باشد، ریسک دریافت آن در فرد 2 و یا 3 برابر نسبت به دیگران بیشتر می گردد.