در این مطلب چه چیزی مطالعه خواهید کرد؟
در دوران بارداری خانمها معمولا با چالشهای فراوانی روبرو میشوند. یکی از چالشهایی که بسیاری از خانمهای باردار را درگیر میکند، تب بالا است.
تب بالا میتواند بسیار نگران کننده باشد. حال آیا تب در بارداری خطرناک است؟
چه علائمی دارد؟ علت بروز تب چیست؟
قطعا این سوالات در همان مرحله اول، ذهن مادران باردار را به خود مشغول خواهند کرد. در ادامه این مطلب قصد داریم در خصوص تب دوران بارداری، توضیحات مفید و کاملی را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم. با ما همراه بمانید.
آیا تب در بارداری خطرناک است؟
همانطور که میدانید بدن زنان در دوران بارداری، دچار تحولات زیادی میشود. حال هر تغییر و تحولی در بدن، میتواند با بروز برخی چالشها همراه باشد. یکی از چالشهایی که اکثر بانوان باردار با آن دست و پنجه نرم میکنند، تب بالا است. به افزایش غیر طبیعی حرارت بدن در بارداری، تب گفته میشود.
اگر حرارت بدن از ۳۷ درجه سانتی گراد بالاتر برود، میتوان گفت که فرد به تب در بارداری دچار شده است. حال آیا تب بالا در دوران بارداری خطرناک است؟ این مسئله بستگی به برخی فاکتورها دارد. بسیاری از خانمها در زمان بارداری، تب خفیف یا احساس گر گرفتگی را بارها و بارها تجربه میکنند.
اما این نوع تب معمولا خطرناک نخواهد بود. ولی در حالت کلی تب در دوران بارداری هیچگاه طبیعی نیست. حال اگر در نوع حاد رخ دهد، قطعا خطر آفرین است و سلامت مادر و جنین را در معرض خطر قرار میدهد.
علائم احتمالی همراه با تب در بارداری
تب بارداری همواره با علائم زیادی همراه است. به همین دلیل در همان ابتدا به راحتی قابل تشخیص خواهد بود. در زیر به بررسی علائم و نشانههای بروز این مشکل، پرداختهایم:
- گرم شدن پوست اولین علامت بروز تب، گرم شدن و افزایش حرارت سطح پوست است. به طوری که وقتی به پوست خود دست میزنید، حرارت زیادی را احساس خواهید کرد. گرمای ناشی از تب، معمولأ در ناحیه پیشانی، گوشها، گردن، دهان و ....حس میشود.
- خستگی تب در بارداری میتواند سطح انرژی بدن را بسیار کاهش دهد. به همین دلیل افرادی که این عارضه را تجربه میکنند، همواره دچار ضعف و خستگی خواهند شد. حتی تب شدید ممکن است سبب سستی بدن شده و افراد را، از انجام امور روزمره نیز بازدارد.
- سرگیجه تب شدید گاها با سرگیجه نیز همراه است. چرا که تب ممکن است خونرسانی به مغز را، با اخلال روبرو کرده و اینگونه سبب بروز سرگیجه شود.
- تهوع و استفراغ دیگر نشانه مهم تب در بارداری تهوع و استفراغ است. البته این نشانه بسیار نادر خواهد بود و معمولا در مواردی که تب ناشی از مسمومیت غذایی باشد، دیده میشود.
- احساس سرما و گرما برخی از افراد با بروز تب احساس سرمای شدید را تجربه میکنند. برخی نیز بالعکس بوده و احساس گرگرفتگی و گرما خواهند داشت. این مورد معمولا شایعترین علامت بروز تب در دوران بارداری، تلقی میشود.
- تعریق اگر تب گرما ایجاد کند، با تعریق نیز همراه است. البته در این حالت با وجود اینکه فرد دچار تعریق میشود، ممکن است به طور همزمان احساس سرما نیز داشته باشد.
- کاهش اشتها دیگر علامت بروز تب در بارداری، کاهش اشتها است. تب سبب میشود فرد میل زیادی به خوردن غذا نداشته باشد، که این مسئله در طولانی مدت خطرساز خواهد بود.
- سردرد تب بالا به علت افزایش حرارت قسمت سر و گردن، میتواند سبب بروز سردرد شدید شود.
روشهای درمان تب بالا در بارداری
روشهای زیادی برای درمان تب در بارداری وجود دارند. به همین دلیل این عارضه معمولا در مدت زمان بسیار کوتاهی، بهبود مییابد. در زیر بهترین روشهای درمان تب بالا در بارداری را، ذکر نمودهایم:
- دوش بگیرید. اولین راهکاری که به شما در کاهش تب کمک میکند، دوش گرفتن است. اگر با آب ولرم دوش بگیرید، قطعا دمای بدنتان تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. برخی افراد ممکن است به علت بالا بودن حرارت بدن، تمایل به دوش گرفتن با آب سرد را داشته باشند، اما این کار اشتباه است و هیچگاه آن را انجام ندهید.
- مایعات بیشتری مصرف کنید. معمولا در اثر تب در بارداری، آب بدن به سرعت تبخیر میشود. در نتیجه همین مسئله میتواند سبب کم آبی بدن گردد. برای بهبود تب و رفع این مشکل، سعیکنید مصرف مایعات را افزایش دهید. نوشیدن روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب توصیه میشود. همچنین مصرف لیموناد و آبمیوههای طبیعی نیز در خنک کردن بدن موثر است.
- ویتامینC مصرف کنید. مصرف ویتامین C نیز، به بهبود تب در بارداری کمک میکند. اکر ویتامین سی بیشتری مصرف کنید، سیستم ایمنی شما در مبارزه با تب قدرتمندتر عمل میکند. در درجه اول میتوانید با مصرف قرص ویتامین C ( تحت نظر پزشک) به کاهش تب خود کمک کنید یا اینکه غذاهای حاوی این ویتامین را مصرف کنید.
- دارو مصرف کنید. برخی داروهای تب بر وجود دارند که با کمک آنها میتوانید تب در بارداری را تا حد زیادی بهبود دهید. این داروها میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن، حرارت بدن را کاهش دهند. البته توجه نمایید که در این دوران حساس، هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید.
علل تب بالا در بارداری
تب در بارداری میتواند علل و دلایل متعددی باشد. در نتیجه علت بروز آن در هر فرد، با دیگری متفاوت خواهد بود. به طور کلی دلیل بروز تب بالا در بارداری، موارد زیر میباشند:
-
سرماخوردگی
سرماخوردگی در زمان بارداری، میتواند از اصلیترین دلایل بروز تب باشد. تب ناشی از سرماخوردگی معمولا پس از ۱۰ یا ۱۵ روز بهبود مییابد. در زمان سرماخوردگی استراحت کردن بسیار توصیه میشود. -
آنفولانزا
دومین علت تب در بارداری، ابتلا به آنفولانزا (آنفلوآنزا) است که معمولا در نوع شدید نیز رخ میدهد. تب ناشی از این عارضه تا ۱۰ روز ادامه خواهد داشت. اگر به این دلیل دچار تب شدهاید، بهتر است به قدر کافی آب بنوشید و تایم استراحت خود را افزایش دهید. -
عفونت ادراری
دستگاه ادراری از بخشهای مختلفی تشکیل شده است. حال معمولا مجرای ادرار همیشه مرطوب است و همین سبب شده، مستعد عفونت باشد. با تجمع و تکثیر باکتریها در مجرای ادرار، عفونت رخ میدهد.
حال عفونت مجرای ادراری نیز، از دیگر علتهای تب در بارداری میباشد. اگر به این عارضه دچار شدهاید، باید آب بیشتری مصرف کنید، تا سموم ناشی از عفونت سریعتر از بدنتان دفع شوند. همچنین میبايست تحت نظر پزشک، مصرف آنتی بیوتیکها را آغاز کنید تا عفونت زودتر خشک شود. -
حمله ویروس به سیستم گوارشی
گاهی ویروسهای مختلف به سیستم گوارشی حمله میکنند. در این صورت فرد دچار تهوع، استفراغ و تب بالا خواهد شد. در این حالت بیمار باید حتما توسط پزشک معاینه شود. -
لیستریوز
تب در بارداری، گاها به علت لیستریوز رخ میدهد. اگر غذا یا آب آلوده مصرف کنید، دچار این عارضه خواهید شد. لیستریوز با علائمی مثل تب، دل درد، اسهال و ....همراه است. این بیماری بسیار خطرناک است و گاها باعث زایمان زودرس خواهد شد.
زمان مراجعه به پزشک برای تب در بارداری
به طور کلی چه تب شما خفیف بوده و چه در نوع حاد رخ دهد، بهتر است توسط پزشک معاینه شوید. اما اگر برخی علائم خاص را مشاهده کنید، مراجعه به پزشک بیشترین ضرورت را دارد. این علائم عبارتاند از:
- تب شما بالاتر از ۳۷ درجه سانتی گراد است.
- دچار تشنج شده اید.
- در ناحیه سر درد بسیار شدید احساس میکنید.
- در هنگام دفع ادرار درد و سوزش زیادی دارید.
- شاهد بروز تورم در نقاط مختلف بدن هستید.
- در تنفس مشکل دارید.
- دچار غش یا از حال رفتگی شده اید.
مصرف دارو برای کاهش تب در بارداری! آیا مجاز است؟
مصرف دارو یکی از بهترین روشهای درمان تب تلقی میگردد. این روش بسیار تاثیرگذار است. اما حتما باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. حتی هیچگاه نباید داروهای تب بر بدون نسخه را نیز، بدون مشورت با پزشک مصرف کنید.
آیا تب در بارداری به سلامت جنین آسیب میرساند؟
حتما شما نیز هرگاه در زمان بارداری دچار تب میشوید، پیش از هرچیزی نگران سلامت فرشته کوچک خود خواهید بود. حال در این خصوص باید بگوییم تب میتواند اختلالاتی در بدن مادر ایجاد کند.
به همین دلیل در سلامت جنین تاثیرات منفی داشته و ممکن است به او آسیب وارد کند. تب در بارداری اگر از نوع حاد باشد، بی شک سلامت جنین را در معرض خطر جدی قرار خواهد داد.
اثرات احتمالی تب بالا در بارداری بر سلامت جنین
تب بالا میتواند تاثیرات منفی بسیاری بر روی سلامت جنین شما داشته باشد. به همین دلیل در صورت بروز آن، باید بدون معطلی توسط پزشک معاینه شوید. اگر تب ادامه دار باشد، ممکن است جنین را با مشکلات زیر مواجه کند:
- عقب ماندگی ذهنی
- شکاف کام
- عدم رشد کامل قلب
- زایمان زودرس
- ناهنجاری چشم
- ناهنجاری دست و پا
- آسیب دیدگی سیستم عصبی
تب بالا در بارداری و سقط جنین
بسیاری از پزشکان معتقدند تب در باراری، میتواند سبب سقط جنین شود. همانطور که میدانید جنین برای رشد و تکامل نیاز به پروتئین دارد. اما تب بالا سبب میشود پروتئین موجود در بدن مادر، عملکرد مطلوبی نداشته باشد.
در این صورت سقط جنین رخ داده و قطعا سلامت مادر نیز در معرض خطر خواهد بود. پس در حالت کلی احتمال سقط شدن جنین و مرده زایی در اثر بروز تب وجود دارد. اما معمولا این اتفاق نادر بوده و در موارد بسیار کمی رخ میدهد.
عوارض تب بالا در بارداری
تب بالا در بارداری با وجود اینکه یک علامت غیر عادی است، به عنوان مشکلی جدی تلقی نمیشود. اما اگر در نوع حاد رخ دهد و درمان به موقع صورت نگیرد، با عوارض زیر همراه خواهد بود:
- عدم رشد کافی جنین
- سردرد
- گیجی
- مشکلات تنفسی
- حرکت نکردن جنین
- کاهش وزن غیر طبیعی
- کم آبی بدن
- تیره شدن ادرار
- تشنگی غیر طبیعی
- ضعف و بی حالی
درمانهای خانگی برای کاهش تب بالا در بارداری
برای درمان تب در بارداری، برخی روشهای خانگی نیز وجود دارند، که اثر گذاری زیادی خواهند داشت. این روشها را در زیر ذکر نمودهایم:
- استراحت کنید. یکی از بهترین روشهای خانگی درمان تب بالا، استراحت کردن است. اگر فعالیت بدنی زیادی داشته باشید، حرارت بدنتان افزایش مییابد. پس بهتر است چند روزی را استراحت کنید. استراحت کردن سبب کاهش گرمای بدن خواهد شد. از طرفی نیز خواب کافی میتواند سیستم ایمنی بدن را، برای مقابله با تب تقویت کند.
- لباس نازک بپوشید. دیکر راه کاهش تب در بارداری، پوشیدن لباس نازک است. در درجه اول لباسهای کمی به تن داشته باشید. حال جنس لباسهایتان نیز، بهتر است نخی باشد تا هوا را به خوبی از درون خود عبور دهند. اینگونه حرارت بدن کمتر خواهد شد.
- محیط را خنک کنید. وقتی تب دارید محیط نباید بیش از حد گرم باشد. بهتر است هوای خانه را متعادل تنظیم کنید. پس محیط را خنکتر کنید.
- از پارچه نمدار استفاده کنید. استفاده از پارچه نمدار یک روش قدیمی اما بسیار اثربخش است. در این روش باید برای درمان تب در بارداری، یک پارچه کوچک را مرطوب کنید. برای این کار حتما از آب ولرم استفاده کنید، چرا که آب سرد اصلا مناسب نخواهد بود. پس از اینکه پارچه خیس شد، آب اضافه آن را بگیرید. حالا پارچه را به یک دستمال تبدیل کنید و آن را بر روی پیشانیتان قرار دهید. پس از پانزده دقیقه پارچه را بردارید. این کار نباید در مدت زمان طولانی انجام گیرد.
- دمنوش گیاهی بنوشید. پنجمین روش خانگی درمان تب در بارداری، استفاده از دمنوش گیاهی است. دمنوش گل مینا، زنجبیل، عسل_لیمو و ....تعریق را افزایش میدهند. در اثر تعریق زیاد، حرارت بدن سریعتر دفع میشود. در نتیجه درجه تب کاهش مییابد. حال شاید تصور کنید دمنوشها چون از گیاهان تهیه میشوند بی ضرر هستند، اما اینطور نیست و بهتر است برای حصول اطمینان، با پزشک مشورت نمایید.
- از کمپرس سرد استفاده نمایید. استفاده از کمپرس سرد نیز، تب در بارداری را تا حد زیادی بهبود میبخشد. یک کمپرس سرد کوچک را درون حوله قرار داده و سپس بر روی پوستتان بگذارید. حالا ۱ دقیقه مکث کنید و بعد آن را بردارید. این کار بهتر است هر ۳ ساعت یک مرتبه تکرار شود.
روشهایی برای پیشگیری از تب در بارداری
تب در بارداری عوارض جبران ناپذیری برای مادر و جنین خواهد داشت. از طرفی نیز درمان آن گاها زمان بر و پیچیده است. به همین دلیل بهترین کار پیشگیری از بروز این عارضه خواهد بود. در زیر به بررسی روشهای پیشگیری از تب در زمان بارداری، پرداختهایم:
- زدن واکسن در بسیاری از موارد علت تب در بارداری، ابتلا به آنفولانزا است. پس بهتر است قبل از هر چیزی واکسیناسیون این بیماری را انجام دهید.
- رعایت بهداشت تب گاها به علت مسمومیت یا حجوم ویروسها رخ میدهد. در نتیجه قبل و بعد از خوردن غذا، دستهایتان را بشویید.
- دور ماندن از افراد بیمار قرار گیری در کنار افراد بیمار، میتواند سبب انتقال ویروسها شود. پس بهتر است در زمان بارداری، از قرار گرفتن کنار افرادی که بیماری خاصی دارند، اجتناب کنید.
- مصرف مواد غذایی سالم دیگر روش پیشگیری از تب در بارداری، مصرف مواد غذایی سالم است. برای مثال از خوردن شیر غیر پاستوریزه و گوشت و مرغ نیمه خام، به شدت خودداری کنید.
- اجتناب از سونا و حمام آفتاب سونا و سولار، میتوانند حرارت بدن را به شکل قابل توجهی افزایش دهند. در این صورت احتمال بروز تب شدید وجود دارد. به همین دلیل از رفتن به سونا و حمام آفتاب نیز، خودداری کنید.
- عدم مصرف خودسرانه دارو تحت هیچ شرایطی در دوران بارداری به صورت خودسرانه دارو مصرف کنید. چرا که برخی داروها، میتوانند سبب بروز تب در بارداری شوند.
تغذیه مناسب برای کاهش تب در بارداری
تغذیه زنان باردار در هنگام بروز تب، بسیار مهم است. چرا که گنجاندن برخی مواد غذایی در برنامه تغذیهای افراد، میتواند درجه تب را تا حد زیادی کاهش دهد. برای داشتن یک تغذیه مناسب در این دوران، به نکات زیر توجه کنید:
- اگر تب شما به علت عفونت دستگاه ادراری یا معده رخ داده است، برنج، موز، انار و ....بیشتری مصرف کنید. چون در پاکسازی بدن از عفونت، بسیار تاثیر گذارند.
- زغال اخته مصرف کنید.
- خردل تب در بارداری را بسیار کاهش میدهد، آن را به صورت روزانه همراه غذا میل کنید.
- چای سبز و سیاه مانند یک آنتی بیوتیک قوی عمل میکنند. به همین دلیل بهتر است برای کاهش درجه تب، روزانه یک فنجان از آنها مصرف کنید.
- مواد غذایی حاوی کلسیم و پروتئین را در برنامه غذایی روزانهتان قرار دهید. چرا که در زمان بروز تب، بدن ضعیف میشود و باید به فکر تقویت خود باشید.
سوالات متداول
-
آیا تب بالا در بارداری به طور خود به خود بهبود پیدا میکند؟
اگر از نوع خفیف باشد بله، اما نوع شدید آن نیاز به درمان جدی دارد. -
دمای طبیعی بدن در بارداری چقدر است و چه دمایی نشان دهنده تب است؟
معمولا دمای طبیعی بدن زنان باردار ۳۶یا ۳۷درجه است. در نتیجه دمای بالای ۳۷ درجه، نشان دهنده تب در بارداری است. -
آیا تب بالا در بارداری ممکن است به دلیل مسمومیت غذایی باشد؟
بله، اگر مواد غذایی آلوده یا فاسد مصرف شود، مسمویت غذایی رخ داده و یکی از عوارض آن تب است. -
آیا تب بالا در بارداری نشان دهنده مشکل جدی است؟
بله، اگر از نوع حاد بوده و به صورت مکرر رخ دهد، نشانگر بروز مشکلات جدی در بدن خواهد بود. -
داروی تب بر در بارداری کدام است؟
داروهای زیادی برای کاهش تب در بارداری وجود دارند. اما نوع آنها، برای هر فرد متقاوت است و باید در این خصوص با پزشک مشورت شود. -
علت تب و لزر در اوایل بارداری چیست؟
میتواند طبیعی بوده و ناشی از گر گرفتگی بدن باشد. اما اگر به صورت مکرر رخ دهد، علتهای زیادی داشته که در متن مقاله به آنها اشاره نمودیم. -
آیا میتوان از شیاف تب بر در بارداری استفاده کرد؟
بله، شیاف برای کاهش تب در بارداری نیز بسیار موثر است. اما حتما در خصوص مصرف آن، با پزشک مشورت نمایید. -
میوههای تب بر در بارداری کداماند؟
ذغال اخته، گیلاس، لیمو، گریپ فروت، پرتغال و .....همگی تب بر هستند، اما در مصرف آنها زیاده روی نکنید.