عفونت‌های دوران بارداری

آیا این مطلب برای شما مفید است؟

در دوران بارداری تغییراتی در بدن ایجاد می‌شود که در آن سیستم ایمنی بدن، ضعیف‌تر می‌شود، در این زمان بدن بیشتر از هر زمان دیگری، برای دریافت انواع عفونت‌ها آمادگی دارد. عفونت گاهی آن‌قدر بی‌نشانه در بدن گسترش پیدا می‌کند که فرد متوجه آن نمی‌شود و باعث عدم درمان به موقع و در نهایت آسیب به مادر و جنین می‌شود.
از عفونت بارداری چه می‌دانید؟ عفونت بارداری چیست؟ آیا همه‌ی زنان باردار به عفونت بارداری مبتلا می‌شوند؟ آیا عفونت از مادر به جنین منتقل می‌شه؟ آیا برای عفونت بارداری دارو تجویز می‌شود؟
اگر شما یا یکی از اطرافیان شما دوران طلایی بارداری را پشت سر می‌گذارید و این سوالات برایتان پیش آمده و نگرانی‌هایی دارید، با ما همراه باشید و این مقاله را با دقت مطالعه کنید.

عفونت در بارداری

میکروب‌ها وارد بدن می‌شوند، در بدن میزبان خود شروع به رشد و نمو و تکثیر می‌کنند و باعث به وجود آمدن عفونت می‌شوند. عفونت در بارداری یکی از مواردی است که ممکن است در هر بارداری پیش بیاید و درست زمانی که شما نگران سلامت خود و جنین هستید، مشکلاتی به وجود بیاورد. در زمان بارداری، سلول‌هایی که به مبارزه با عفونت در بدن کمک می‌کنند، در این دوران کاهش می‌یابند، تغییرات هورمونی باعث مختل شدن سطح اسید می‌شود، سیستم ایمنی در بارداری ضعیف می‌شود و عفونت با سرعت بیشتری وارد بدن می‌شود و زودتر گسترش می‌یابد. عفونت در بارداری علت‌های زیادی دارد که در زیر به بررسی علت‌های عفونت می‌پردازیم.

انواع عفونت در بارداری

مادران باردار ممکن است در این دوران دچار هر یک از انواع عفونت شوند. شناخت دلایلی که باعث عفونت بارداری می‌شوند می‌تواند در پیشگیری و درمان کمک کند. این عفونت ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

1. عفونت‌های وارژینال در بارداری

   

   عفونت های واژینال در بارداری انواع مختلفی دارند که در ادامه آنها را بیان کرده ایم:

   1. عفونت قارچی واژن

      این عفونت در دوران بارداری توسط قارچی به نام کاندیدا ایجاد می‌شود. عفونت قارچی واژن در دوران بارداری به دلیل تغییرات بدنی مانند ضعیف‌تر شدن سیستم ایمنی بدن، افزایش گلیکوژن و افزایش استروژن ایجاد می‌شود. واژن سالم و در حالت طبیعی باکتری دارد و در دوران بارداری این تعادل به هم می‌ریزد و باکتری‌ها تکثیر می‌شوند و عفونت قارچی را به وجود می‌آوردند. در سه ماهه دوم و سوم ابتلا به این عفونت قارچی بیشتر است. بارداری، دیابت، استفاده از قرص‌های جلوگیری از بارداری، آنتی‌بیوتیک‌ها، از عوامل ابتلا به این نوع عفونت قارچی می‌باشد.

      عوارض عفونت قارچی واژن

      عوارض عفونت قارچی واژن شامل موارد زیر است:
      • خارش ناحیه داخلی و خارجی واژن
      • ترشحات غلیظ و سفید واژن
      • بوی نامطبوع در ناحیه واژن
      • احساس درد و سوزن زمان رابطه جنسی

      روش درمان عفونت قارچی واژن

      معمولا این نوع عفونت در مراحل اولیه با درمان ابتدایی قابل درمان است و با شیاف‌های واژینال و یا پمادها درمان می‌شود. مانند کلوتریمازول، میکونازول، ترکونازول، این پمادها برای عفونت قارچی واژن در بارداری استفاده می‌شود. این داروها خطری برای نوزاد و مادر ندارد. اما هر دارویی حتما باید با دستور پزشک استفاده شود چون ممکن است این بیماری با دیگر عفونت‌ها اشتباه شود به همین دلیل ابتدا دکتر باید تشخیص بدهد و بعد برای درمان دارو تجویز شود.

   2. عفونت‌های باکتریایی

      

      این عفونت قابل درمان‌ترین نوع عفونت واژن است و زیاد خطری ندارند. باکتری‌ها مضر به واژن راه پیدا می‌کنند و باعث عفونت باکتریایی می‌شوند.

      علائم این عفونت باکتریایی

      علائم این نوع عفونت عبارت‌اند از:
      • بوی نامطبوع واژن
      • بیشتر شدن بوی نامطبوع بعد از انجام رابطه جنسی
      • ترشحات زیاد و تیره رنگ یا خاکستری
      • خارش وسوزش در واژن

      عوارض عفونت باکتریایی واژن

      این عفونت اگر به موقع درمان نشود منجر به زایمان زودرس و تولد نوزادی نارس می‌شود.

      درمان عفونت باکتریایی واژن

      این عفونت باکتریایی، با آنتی‌بیوتیک مناسب مانند مترونیدازول طبق تجویز پزشک درمان می‌شود.

2. عفونت‌های استرپتوکوک گروه B

   

   این عفونت در ناحیه واژن و روده‌ی بزرگ وجود دارد. این باکتری علائم خاصی ندارد و به راحتی از مادر به جنین منتقل می‌شود.

   عوارض عفونت استرپتوکوک گروه بی

   این عفونت اگر پیشرفت کند زایمان را سخت می‌کند و ممکن است نوزاد دچار نقص عضو شود.

   روش درمان عفونت استرپتوکوک گروه بی

   آزمایش این نوع عفونت در هفته 35 تا پایان هفته 37 انجام می‌شود و در صورت مثبت بودن این آزمایش، آنتی‌بیوتیک توسط پزشک متخصص تجویز و به مادر تزریق می‌شود تا انتقال باکتری به کودک کاهش بیابد.

3. عفونت‌ رحم در بارداری

   

   عفونت رحم در بارداری در اثرعفونی شدن پوشش داخلی رحم ایجاد می‌شود و می‌تواند به جفت آسیب برساند و در رشد جنین اختلال ایجاد کند و باعث تولد نوزادی با مشکلات مادرزادی بشود. این عفونت‌ها به دلیل باکتری‌های غیرطبیعی درون واژن ایجاد می‌شوند که از واژن به سمت رحم حرکت می‌کنند و داخل رحم شروع به تکثیر می‌کنند. این عفونت به علت عفونت‌های درمان نشده اولیه در واژن به وجود می‌آید و اغلب وقتی ایجاد می‌شود که باکتری علت عفونت به سمت رحم حرکت می‌کند و در رحم شروع به تکثیر و رشد می‌کند و باعث بروز مشکلات جبران‌ناپذیری می‌شود.

   علائم عفونت رحم در بارداری

   عفونت رحم در بارداری می‌تواند با علائم زیر همراه باشد:

   • تب و لرز
   • درد مزمن لگن
   • درد در ناحیه شکم
   • لکه بینی

   عوارض عفونت رحم در بارداری

   عفونت رحم جفت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ناهنجاری‌هایی برای جنین ایجاد می‌کند یا باعث زایمان زودهنگام می‌شود.
   روش درمان عفونت رحم در بارداری
   برای درمان عفونت رحمی با تجویز پزشک متخصص آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. از جمله آنتی‌بیوتیک‌هایی که در عفونت رحم تجویز می‌شود، آمپی‌سیلین، جنتامایسین، داکسی‌سایکلین، مترونیدازول و سفتریاکسون است که با دوز مشخص توسط دکتر برای از بین بردن عفونت رحم به کار می‌رود و اگر این عفونت‌ها شدید باشد با دستور پزشک بیمار در بیمارستان بستری می‌شود تا تحت درمان قرار بگیرد.

4. عفونت مجاری ادراری در بارداری

   

   بدن در حالت عادی دارای مختلفی از انواع باکتری‌ها و میکروب‌هاست که تا وقتی در جای طبیعی خود باشند مشکلی ندارند و حتی برای فعالیت‌های بدن ضروری هم هستند، اما وقتی به هر دلیلی این باکتری‌ها از جای خود حرکت کنند و به نقاط دیگر بدن بروند باعث عفونت می‌شوند. محیط ادرار و دستگاه تناسلی یکی از مستعدترین مکان‌ها برای رشد عفونت‌هاست که در زمان بارداری بیشتر است. یکی از مهم‌ترین دلایل عفونت مجاری اداری در بارداری، تغییرات جسمی مادر است و هر چه جنین رشد کند و بزرگ‌تر می‌شود فضای بیشتری از رحم را می‌گیرد و به مجاری اداری و مثانه فشار وارد می‌کند و این فشار باعث کند شدن سرعت تخلیه ادرار و یا گرفتی مجاری ادراری می‌شود و وقتی ادرار به موقع و کامل تخلیه نشود، باکتری‌های مضر به سرعت زیاد می‌شوند و به سایر نقاط بدن نفوذ پیدا می‌کنند که باعث عفونت می‌شود.

   علائم عفونت مجاری ادراری در بارداری

   

   علائم آن شامل موارد زیر هستند:

   • تکرر ادرار
   • احساس درد شکمی و فشار در مثانه
   • ادرار بد بو و گاهی همراه با خون
   • تغییر رنگ ادرار
   • تب و لرز
   • سوزش شدید ادرار
   • تهوع غیرطبیعی
   • احساس نیاز به ادرار در زمان کوتاه

   انواع عفونت مجاری ادراری در بارداری

   انواع عفونت مجاری ادراری می تواند شامل موارد زیر باشد:

   1. عفونت مثانه

      

      یکی از دلایل اصلی عفونت مثانه، شکل دستگاه تناسلی است، به خاطر کوتاه بودن مجاری اداری و فاصله کوتاه معقد تا واژن، عفونت خیلی سریع‌تر و راحت‌تر وارد مثانه می‌شود و تکثیر می‌شود.

   2. عفونت کلیه‌ها

      

      عفونت کلیه‌ها از مجاری ادراری و عفونت مثانه آغاز می‌شود و اگر در زمان مناسب درمان نشود و گسترش پیدا می‌کند و هر دو کلیه را درگیر می‌کند. عفونت کلیه دو نوع حاد و مزمن دارد. نوع حاد اگر درمان نشود عوارض جبران ناپذیری مثل تخریب کلیه دارد. نوع مزمن هم با درد و تکرر ادار همراه است و باعث آسیب زدن به کلیه می‌شود.

      عوارض عفونت کلیه

      برخی از عوارض عفونت کلیه عبارت‌اند از:
      • اسکار کلیه که باعث فشار خون بالا و در نتیجه نارسایی کلیه می‌شود.
      • مسموم شدن خون و عملکرد نادرست برای تصویه خون از میکروب‌ها
      • به دنیا آمدن نوزاد نارس با وزن کم و سیستم ایمنی ضعیف

   روش درمان عفونت مجاری ادراری در بارداری

   معمولا برای درمان عفونت ادراری در بارداری از آنتی‌بیوتیک که توسط پزشک متخصص تجویز شده استفاده می‌شود که طی برنامه‌ باید دوره درمان کامل شود تا عفونت به جاهای دیگر انتقال پیدا نکند.

   راه پیشگیری از عفونت مجاری ادراری در بارداری

   

   برای پیشگیری از ابتلا به عفونت مجاری ادراری در بارداری انجام اقدامات زیر توصیه می‌شود:

   1. نوشیدن آب و مایعات به اندازه کافی توصیه می‌شود.
   2. تعداد دفعات ادرار زیاد باشد و تخلیه ادرار کامل باشد.
   3. بعد از مدفوع با دقت خود را بشویید و از دستمال تمیز برای خشک کردن خود استفاده کنید.
   4. از مصرف صابون‌های عطری، ژل‌های شسشو، اسپری و کرم‌های معطر خودداری کنید.
   5. بعد از رابطه جنسی، ادرار کنید و به خوبی خود را بشویید تا اگر میکروبی وارد بدن شده دفع شود.
   6. لباس زیرتان همیشه خشک و تمیز باشد.
   7. ویتامین‌های ضروری دوران بارداری مصرف کنید
   8. کافئین، شکر و نمک را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

انواع عفونت‌های خطرناک در دوران بارداری

مقاومت زنان باردار بسیار ضعیف است و در مقابل عفونت آسیب‌پذیر هستند. این بیماری‌ها از قوی‌ترین بیماری‌های عفونی و خطرناک در بارداری می‌باشد. در ادامه انواع عفونت های خطرناک در بارداری را بیان کرده ایم:

1. آنفلوآنزا
2. هپاتیت
3. تبخال
4. سرخک
5. ایدز
6. آبله مرغان
7. تب دانگی
8. توکسوپلاسموز

روش‌های پیشگیری از عفونت در بارداری

اقداماتی که می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به عفونت در بارداری مفید باشند و از آسیب به مادر و جنین پیشگیری کنند، شامل موارد زیر هستند:

1. واکسینه شدن
2. از افرادی که عفونت بارداری دارند دوری کنید.
3. محصولات لبنی غیرپاستوریزه مصرف نکنید.
4. مرتب دست‌های خود را بشویید.
5. بهداشت فردی را رعایت کنید.
6. افرادی که دیابت دارند، قند خون خود را کنترل کنند.
7. از خوردن خوراکی‌های شیرین دوری کنید.
8. از سرویس‌های بهداشتی عمومی استفاده نکنید.
9. از خوردن غذا به صورت اشتراکی خودداری کنید.
10. با دستمال پارچه‌ای دستگاه تناسلی خود را خشک کنید.
11. از حیوانات دوری کنید.
12. میوه و سبزیجات را قبل از مصرف ضدعفونی کنید.
13. سالی یک بار توسط متخصص معاینه شوید.

آیا عفونت در بارداری خطرناک است؟

عفونت در بارداری به معنای حمله، رشد و گسترش میکروب، باکتری و یا ویروس در بدن مادر است و مادران باردار بیشتر از همه در معرض این عفونت قرار دارند. عفونت در صورت پیشرفت به کلیه و مجاری اداری و دستگاه‌های تناسلی آسیب می‌رساند و صدمات زیادی به مادر و جنین وارد می‌کند.

آیا عفونت در بارداری به جنین آسیب می‌رساند؟

بله، عفونت اگر به موقع درمان نشود گسترش پیدا می‌کند و از به جنین منتقل می‌شود. بسته به نوع عفونت و پیشرفت عفونت می‌تواند آسیب‌های جدی به جنین وارد کند و تولد جنین را سخت کند و یا باعث عدم رشد جنین شود و تکامل و رشد را متوقف کند.

در اثر کدام عفونت‌ها سقط جنین اتفاق می‌افتد؟

سقط جنین دلایل مختلفی دارد که عفونت باکتریایی و عفونت‌های ویروسی می‌تواند یکی از علت‌های سقط جنین باشد، زیرا جنین توانایی کمی برای مقابله با باکتری‌ها و میکروب‌های عفونت زا دارد. سیستم ایمنی جنین نمی‌تواند از پیشرفت عفونت در بافت‌ها جلوگیری کند. بسیاری از عفونت‌های دوران بارداری می‌تواند رشد جنین را با اختلال ایجاد کند. عفونت باکتریایی می‌تواند به جنین منتقل شود و در آلودکی حاد این عفونت باعث سقط جنین بشود.

اقدامات پیش از بارداری در خصوص عفونت واژن

برخی از اقداماتی که توصیه می شود زنان پیش از بارداری خود برای پیشگیری از ابتلا به عفونت و یا شدید شدن آن انجام دهند، شامل موارد زیر است:

1. رعایت بهداشت فردی
2. شستن ناحیه تناسلی با آب گرم و هر روز
3. از صابون‌های معطر استفاده نکنید
4. بعد شنا کردن سریع دوش بگیرید
5.  لباس زیر خود را در معرض نور آفتاب قرار دهید و یا اتو کنید
6. قبل از اقدام به بارداری به پزشک مراجعه کنید و معاینه شوید
7. اگر دیابت دارید آن را کنترل کنید
8. اگر از قبل عفونت واژن دارید حتما آن را درمان کنید
9. شلوارهای تنگ نپوشید
10. یک رژیم غذایی مناسب داشته باشید.

درمان خانگی عفونت بارداری

به علت حساسیت دوران بارداری بهتر است برای درمان هر نوع مشکل و یا عارضه ای به متخصص زنان خود مراجعه نمایید و درمان های مناسب را دریافت کنید و در صورت تمایل به استفاده از روش های خانگی یا سنتی، حتی در عفونت‌های خیلی خفیف هم باید حتما با پزشک خود مکشورت نمایید. در ادامه برخی از روش های سنتی و خانگی برای درمان این عارضه را بیان کرده‌ایم:

1. استفاده از سرکه سیب سرکه سیب یک اسید طبیعی است و به ازبین بردن قارچ‌هایی که باعث عفونت شده‌اند، کمک می‌کند. آنزیم‌های درون سرکه سیب از رشد و زیاد شدن قارچ جلوگیری می‌کند.
   یک فنجان سرکه سیب تصفیه نشده را با آب مخلوط می‌کنید و به مدت چنددقیقه درون آن بنشینید و بعد خود را با جریان هوا خشک کنید. این کار را روزی یک‌بار انجام دهید.
   برای مصرف خوراکی هم 2 قاشق سرکه سیب تصفیه نشده را داخل یک لیوان آب بریزید و روزی یک‌بار میل کنید.
2. درمان با سیر سیر یک آنتی‌بیوتیک قوی و موثر برای انواع عفونت‌هاست می‌باشد و خواص ضد باکتریایی آن میکروب‌ها را می‌کشد. در رژیم غذایی خود روزانه از چند حبه سیر استفاده کنید.
3. درمان با ماست ماست دارای پروبیوتیک و ضد باکتری است و می‌تواند عفونت را از بین ببرد. روزانه چند قاشق را روی دستمال تمیزی قرار دهید و در روی واژن قرار دهید تا خشک شود. بعد بشویید و خشک کنید.
4. درمان با جوش شیرین جوش شیرین خاصیت ضد قارچی دارد و یک ضدعفونی کننده قوی است و التهاب را کاهش می‌دهد و باعث از بین رفتن عفونت‌های واژن می‌شود.
   جوش شیرین را داخل آب گرم وان یا تشت ریخته و به مدت 15 دقیقه داخل آن بنشینید.
5. روغن نارگیل به خاطر دارا بودن خواص ضدقارچی برای عفونت موثر است و همچنین به علت دارا بودن اسیدلوریک و اسیدکاپریلیک ضد میکروب است. می‌توانیم روغن نارگیل را به مدت 3 روز موضعی مصرف کنیم و بعد از 30 دقیقه بشوییم. هم می‌توانیم در رژیم غذایی خود از روغن نارگیل خالص استفاده کنیم.
6. آلوئه ورا این گیاه حاوی ویتامین، آنزیم و اسید آمینه است که باعث مهار شدن قارچ می‌شود و همچنین ضدالتهاب است و به کنترل التهاب و خارش کمک می‌کند.
7. یاس بنفش هندی این گیاه دارای ترکیبات ضد قارچی می‌باشد و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و با قارچ مبارزه می‌کند تا آن را از بین ببرد.
   برگ‌های یاس بنفس هندی را در 3 فنجان آب می‌جوشانیم و بعد از خنک شدن واژن را با آن می‌شوییم.
8. کرن‌بری‌ها ( زغال اخته) این میوه از عفونت دستگاه ادراری جلوگیری می‌کند و برای درمان سوزن و خارش موثر است. این میوه محیطی اسیدی ایجاد می‌کند که قارچ‌ها را می‌کشد. یک لیوان آز آب این میوه را 3 روز در هفته مصرف کنید تا بدن شما از قارچ پاک شود.

سوالات متدوال

1. علت عفونت در بارداری چیست؟

   علت عفونت در بارداری ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، تغییر سطح هورمون‌ها که تعادل را در واژن به هم می‌زند و محیط را برای رشد باکتری‌ها بهتر می‌کند و تغییر شکل رحم و دستگاه تناسلی از جمله عوامل عفونت در بارداری می‌باشد.

2. علائم عفونت در بارداری چیست؟

   علائم با توجه به نوع عفونت و میزان پیشرفت آن متفاوت هستند و می توانند شامل مواردی از جمله تب شدید همراه با تعریق، ضعف جسمی، درد شکم، احساس درد در ناحیه پهلو، مشاهده خون در ادرار و ... باشند.

3. روش‌های درمان عفونت در بارداری کدام اند؟

   بسته به نوع عفونت، درمان هم متفاوت است و پزشک معالج ممکن است هر یک از روش های زیر را تجویز کند:
   استفاده از داروهای خوراکی، استفاده از داروهای ضدقارچی موضعی و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌هایی که داخل رگ تزریق می‌شوند.

4. عفونت‌های شایع در بارداری کدام‌اند؟

   عفونت مجاری ادراری از شایع‌ترین عفونت‌ها در بارداری می‌باشد.

5. عفونت‌های خطرناک در بارداری کدام‌اند؟

   هپاتیت و ایدز از جمله عفونت‌های خیلی خطرناک است که در طول سال‌های آینده روی سلامت کودک اثر می‌گذارد.

6. آیا عفونت در بارداری می‌تواند منجر به سقط جنین شود؟

   بله در مواقعی که به موقع درمان نشود و عفونت پیشرفت کند و شدید شود باعث سقط جنین میشود.

7. چگونه عفونت بارداری در مادر روی جنین تاثیر می‌گذارد؟

   بسیاری از عفونت‌ها در بارداری روی جنین تاثیر می‌گذارد، عفونت از سه راه روی جنین اثر می‌گذارد. به مادر آسیب می‌رساند و بدن مادر نمی‌تواند به رشد جنین کمک کند. یا مصرف دارو توسط مادر برای درمان عفونت عوارضی روی جنین دارد. عفونت می‌تواند با ایجاد تغییراتی سبب بروز ناهنجاری در هنگام تولد باشد. عفونت بارداری ممکن است باعث زایمان زود رس شود.

8. چرا عفونت در بارداری بیشتر اتفاق می‌افتد؟

   در بارداری تغییرات هورمونی و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن و تغییر شکل رحم و مثانه به دلیل فشار جنین بر رحم زمینه ابتلا به عفونت را در بارداری بیشتر میکند.

9. رایج‌ترین نوع عفونت واژن در بارداری چیست؟

   عفونت قارچی واژن رایج‌ترین نوع عفونت است.

10. چه عواملی زمینه ساز عفونت واژن در بارداری می‌شود؟

    رحم در حالت طبیعی دارای محیطی اسیدی است که مانع رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها شود، اما استفاده از مواد شوینده نامناسب این محیط اسیدی را تغییر می‌دهد و باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید واژن می‌شود و در این زمان عوامل عفونت شروع به رشد می‌کنند.

11. عفونت ادراری در بارداری چگونه تشخیص داده می‌شود؟

    با انجام آزمایش ساده ادرار و آنالیز توسط دستگاه آزمایشگاه عفونت ادراری بارداری به راحتی تشخیص داده می‌شود.

12. چه زنانی بیشتر در معرض عفونت ادراری بارداری قرار دارند؟

    زنانی که قبل از بارداری عفونت داشته‌اند بیشتر در معرض این عفونت دوباره قرار دارند.