ویار در بارداری: ویار شدید در حاملگی نشانه چیست؟ + علت و درمان
آیا این مطلب برای شما مفید است؟
بارداری را میتوان از عجیبترین و بحث برانگیزترین تحولات بدنی در زنان دانست. در دوران حاملگی، بدن دچار تغییرات زیادی شده و معمولا علائم و عوارض بارداری مشاهده میشوند.
یکی از علائم بارداری که قطعا بارها نام آن را شنیدهاید، ویار حاملگی میباشد. ویار در اکثر خانمهای باردار دیده میشود.
حال ویار بارداری از چه زمانی شروع میشود؟ آیا خطرناک است؟ علائم آن چیست؟
در ادامه این مطلب قصد داریم در این خصوص، اطلاعات کاملی را ارائه نماییم. با ما همراه بمانید.
ویار بارداری چیست؟
یکی از تحولات عجیبی که در دوران بارداری رخ میدهد، ویار میباشد. فرض کنید باردار هستید و ناگهان هوس یک خوراکی خاص مثل شکلات، بستنی، گوشت و ... را میکنید. هوس شما به قدری شدید است که دوست دارید حجم زیادی از آن خوراکی را میل کنید. در این صورت میتوان گفت که شما دچار ویار بارداری شدهاید.
در واقع ویار را میتوان نوعی هوس غذایی دانست که بر روی تغذیه خانمهای باردار تاثیرات زیادی میگذارد. طبق مطالعات حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد از خانمها ویار در دوران حاملگی را تجربه خواهند کرد. این مشکل به شکلهای مختلفی رخ میدهد. برای مثال گاهی ممکن است هوس غذایی را داشته باشید که قبلا از آن متنفر بودهاید. یا بالعکس غذای مورد علاقهتان، حالا برای شما تهوع آور است و آن را دوست ندارید.
زمان شروع شدن ویار حاملگی
زمان شروع ویار در دوران بارداری میتواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. اما در حالت کلی، از سه ماهه اول بارداری آغاز میشود. سپس در ۳ ماهه دوم به اوج خود خواهد رسید. به طوری که در ماههای چهارم و پنجم ممکن است آزاردهنده باشد.
اما خوشبختانه ویار، در ۳ ماهه سوم کاهش یافته و رفته رفته برطرف میشود. ویار بارداری گاها قبل از انجام آزمایش مثبت بودن بارداری، رخ میدهد. به همین دلیل میتوان آن را جز نشانههای مهم حاملگی دانست. حال گاهی بعد از زایمان نیز، تا چند هفته همچنان ادامه دارد.
پیشنهاد میکنیم حتما بخوانید
علل ایجاد ویار در بارداری
موارد زیر به عنوان دلایل بروز ویار بارداری شناخته میشوند، اما علت اصلی آن هنوز مشخص نیست. این موارد عبارتند از:
-
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی در بارداری را میتوان به عنوان اولین تغییر در این دوران نام برد. بدن در این زمان شروع به تولید هورمونهای زیادی خواهد کرد. این هورمونها بر روی خلق و خوی مادران باردار، تاثیر داشته و میتوانند میل به خوردن مواد غذایی را در آنها افزایش دهند. -
تغییرات حسی
خانمها در دوران حاملگی، دچار تغییرات حسی زیادی میشوند. در اثر همین تغییرات، ممکن است حس بویایی آنها قویتر شود. اینگونه بوی مواد غذایی را، از فاصله بسیار دور هم احساس خواهند کرد. در نتیجه همین مسئله، سبب بروز ویار بارداری و افزایش میل به خوردن در آنها میشود. در این حالت معمولا افراد غذاهایی با رایحه معطر را دوست دارند و از غذاهایی که رایحه تند دارند، دوری میکنند. اما گاهی نیز این مسئله بالعکس خواهد بود. -
نیازهای تغذیه ای
بدن در طول بارداری با کمبود برخی مواد مغذی از جمله آهن، کلسیم، پروتئین و ....مواجه میشود. این مسئله میتواند سبب شود شما هوس برخی مواد غذایی را داشته باشید که سرشار از ماده مورد نیاز بدنتان هستند. -
نیاز به داشتن آرامش
ویار بارداری در برخی موارد نادر، به دلیل احساس نیاز به آرامش رخ میدهد. کربوهیدرات و شیرینیجات معمولا حس آرامش بیشتری را در ما پدید میآورند. به همین دلیل گاها علت برخی هوسهایی که در طول بارداری دارید، همین موضوع است. -
محافظت از جنین و مادر
بدن در زمان بارداری به طور خودکار، از جنین و مادر محافظت میکند. پس گاها بدن شما به جهت مراقبت و حفظ سلامتتان، برخی ویارهای خاص را به وجود میآورد. به عنوان مثال مادر از چای، قهوه و ... تنفر پیدا میکند. در حالی که میل او به خوردن سبزیجاتی که مفید هستند، بیشتر و بیشتر میشود.
روشهایی برای کنترل و درمان ویار بارداری
ممکن است در اثر بروز ویار ناشی از بارداری، شما ترغیب به مصرف برخی مواد غذایی مضر شوید. در این حالت بهتر است با انجام روشهای زیر، ویار خود را کنترل کنید:
- ذهنتان را گول بزنید در اکثر مواقع وسوسههای ذهنی سبب میشوند به مصرف غذاهای مضر روی بیاوریم. پس باید از حقههای ذهنی استفاده کنید. برای مثال فرض کنید هوس خوردن یک چیزبرگر بزرگ را دارید. در این مواقع میتوانید به جای چیزبرگر، مقداری گوشت چرخ کرده کبابی را با کمی پنیر کم چرب مصرف کنید. یا زمانی که تمایل به خوردن شیرینیجات دارید، آشپزخانه را ترک کرده و خود را مشغول دیدن فیلم و سریال، گوش دادن به موسیقی و مواردی از این قبیل کنید. اینگونه هوس غذاییتان کمتر میشود.
- کلسیم و پروتئین بیشتری مصرف کنید ویار بارداری زمانی شدیدتر میشود، که شما احساس گرسنگی کنید. برای جلوگیری از این احساس، همواره مواد غذایی حاوی کلسیم و پروتئین را در وعدههای خود بگنجانید. این مواد در طولانی مدت، شما را سیر نگه میدارند و از احساس گرسنگی جلوگیری میکنند.
- دارو مصرف کنید اگر روشهای خانگی موثر نباشد، باید از دارو درمانی کمک بگیرید. برخی داروها وجود دارند که اشتهای شما را کاهش داده و تمایلتان به مصرف مواد غذایی مضر را نیز، کمتر میکنند. البته مصرف این داروها حتما باید تحت نظر پزشک صورت گیرد.
- از روانشناس کمک بگیرید گاهی این مشکل به علت اختلالات روانی شدیدتر میشود. برای مثال ممکن است بانوان دچار پرخوری عصبی شوند. در نتیجه بهترین راهکار، کمک گرفتن از روانشناس است
- .تعداد وعدههایتان را بیشتر کنید بهتر است در طول روز ۳ وعده اصلی و ۳ میان وعده مصرف کنید. اینگونه قطعا احساس گرسنگی، کمتر به سراغتان میآید و هوس غذاهای مضر را نیز نخواهید داشت
رژیم غذایی سالم برای ویار در حاملگی
داشتن رژیم غذایی سالم برای افرادی که دچار ویار بارداری میشوند، بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل میبايست یک برنامه غذایی اصولی داشته باشید. در این خصوص میتوانید از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید. اما در حالت کلی تغذیه در بارداری باید شامل موارد زیر باشد:
- کلسیم بدن زنان باردار در طول روز حداقل به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد. برای تامین این ماده غذایی در بدن خود، میتوانید از ماهی، غلات، آجیل، حبوبات و ...استفاده کنید.
- اسید فولیک این ماده غذایی خونرسانی به جنین را سریعتر میکند که این برای سلامت او بسیار اهمیت دارد. اسید فولیک بیشتر در حبوباتی مثل عدس، لوبیا و ....یافت میشود. اما برای تامین هرچه بهتر آن، میتوانید از قرصهای ویتامین (تحت نظر پزشک) مصرف کنید.
- آهن زنان باردار باید در طول روز حداقل ۲۶ میلی گرم آهن مصرف کنند. این ماده غذایی بیشتر در مواردی مثل عدس، گوشت قرمز و سبزیجات یافت میشود.
- پروتئین شما باید در طول روز ۷۵ گرم پروتئین مصرف کنید. حال برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن خود، میتوانید از تخم مرغ آب پز، گوشت، لبنیات، آجیل و... استفاده کنید.
ویار بارداری مادران معمولا شامل چه مواردی است؟
ویار در دوران حاملگی شامل مواد غذایی مختلفی میشود. اما نوع ویار بستگی به موقعیت جغرافیایی دارد. چرا که غذاهای رایج در هر کشوری، با کشور دیگر متفاوت هستند. به عنوان مثال زنان باردار در چین، بیشتر تمایل به مصرف سوشی و غذاهای دریایی دارند. در حالی که زنان آمریکایی در اکثر موارد، ویار شکلات داشته و تمایل آنها به مصرف آن بسیار زیاد است.
یا زنان ژاپنی، در دوران بارداری بیشتر علاقه به مصرف برنج خواهند داشت. ویار بارداری زنان ایرانی نیز، به علت جغرافیای متفاوت، شامل موارد دیگری میشود. به عنوان مثال خانمهای باردار در ایران، بیشتر هوس شیرینیجات، ترشیجات و ... را دارند. اما در حالت کلی ویارهای رایج در سراسر جهان، شامل موارد زیر میشوند:
- میوهها
- سبزیجات
- مغزها
- چای و قهوه
- الکل
- لبنیات
- شیرینی و شکلات
- کربوهیدراتها
آیا ویار در بارداری عوارض دارد؟
تا زمانی که ویار شما در محدوده غذاهای سالم باشد، معمولأ هیچ عوارضی به همراه نداشته و خطرناک نیست. اما اگر از نوع حاد باشد، میتواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- دیابت اگر مرتبا میل به مصرف شیرینیجات داشته باشید، احتمال ابتلای شما به دیابت بارداری بسیار بالاتر میرود.
- مشکلات گوارشی ویار ممکن است باعث پرخوری شده و همین میتواند در عملکرد معده، تاثیرات منفی داشته باشد.
- تهوع و استفراغ در برخی مواقع ویار سبب حساستر شدن افراد میشود. برای مثال گاهی افراد از برخی مواد غذایی تنفر داشته و حتی بوی آنها نیز، باعث تهوع و استفراغ در این گروه میشود.
- رشد ناکافی جنین اگر ویار با تهوع و استفراغ همراه باشد، سبب میشود مادر قادر به مصرف برخی مواد غذایی مفید و ضروری نباشد. در این صورت جنین از دریافت مواد مغذی محروم شده و بی شک رشد کافی نخواهد داشت.
- اضافه وزن گاهی ویار به قدری شدید است، که سبب پرخوری در مادران باردار میگردد. در این حالت فرد دچار افزایش وزن میشود.
چه زمانی ویار بارداری نگران کننده است؟
اگر ویار شما شدت زیادی نداشته و تمایل چندانی به مصرف غذاهای ناسالم ندارید، نگران نباشید. اما گاهی ویار به شکل عجیبتری رخ میدهد که در این صورت میتوان گفت نگران کننده است. اگر شما هوس خوردن مواد غیر غذایی را داشته باشید، ویارتان طبیعی نیست و در صورت عدم کنترل آن مشکلات زیادی را تجربه خواهید کرد.
برای مثال برخی مادران علاقه زیادی به مصرف خاک رس، مداد رنگی، گچ و ....دارند. این نوع ویار در زنان باردار، میتواند سلامت جنین را نیز در معرض خطر قرار دهد. همچنین اگر قادر به کنترل وسوسههای غذایی خود نیستید، قطعا بدن و جنین در شرایط حساس و خطرناکی قرار میگیرند. به همین دلیل نباید این موارد را نادیده بگیرید.
زمان مراجعه به پزشک برای ویار حاملگی
به طور کلی توصیه میکنیم برای کنترل و جلوگیری از ویار حتما به پزشک مراجعه کنید. در این حالت باید به متخصص زنان مراجعه نمایید. اما گاهی پزشک ممکن است بنا به شرایطی که دارید، شما را به متخصص تغذیه نیز ارجاع دهد. حال اگر علائم خاص زیر را مشاهده میکنید، مراجعه فوری به پزشک الزامی است:
- هوس خوردن موادی مثل خاک، مداد رنگی، شمع و ...را دارید.
- دچار پرخوری میشوید و در کنترل خود ناتوان هستید.
- پرخوری عصبی را تجربه میکنید.
- دچار تهوع و استفراغ شدهاید.
- روشهای خانگی را امتحان کردهاید، اما نتیجه حاصل نشده است.
- دچار تنفر غذایی شدهاید.
- دچار بیماری خاصی مثل دیابت، فشار خون و ....هستید.
آیا نوع ویار بارداری ارتباطی با جنسیت جنین دارد؟
اگر بخواهیم به قصهها و روایات مادربزرگها بسنده کنیم، میتوان گفت که نوع ویار نشان دهنده جنسیت فرزند است. قدیمیترها میگویند ویار به شیرینیجات، نشان دهنده دختر بودن جنین است. در حالی که علاقه به مصرف مواد شور و ترش، حاکی از آن بوده که فرزند شما پسر است.
قطعا شما هم بارها و بارها چنین فرضیههایی را شنیدهاید. حال آیا علم نیز ارتباط جنسیت جنین و ویار بارداری را تایید میکند؟ خیر، این مسئله از نظر علمی صحت چندانی نداشته و مورد تایید نیست. چرا که پزشکان معمولا علت ویار به هر نوع ماده غذایی را، بروز تغییرات در بدن دانسته و معتقدند این مسئله ارتباطی به جنسیت جنین ندارد.
تنفر غذایی در مقابل ویار بارداری
همانطور که گفتیم ویار یک حالت بسیار طبیعی است. اما گاهی دچار تنفر غذایی در بارداری میشوید. در این حالت نه تنها هوس خاصی ندارید، بلکه حتی از غذاهای مورد علاقهتان نیز متنفر شدهاید.
به طوری که حتی با بو کردن غذا نیز، دچار حالت تهوع میشوید. تنفر یا بیزاری از غذا بر عکس ویار بارداری، تجربهای بسیار ناخوشایند است که اگر ادامه دار باشد، به بدن مادر و جنین آسیب وارد میکند. به همین دلیل در درجه اول باید از مواد غذایی سرد که بوی تندی ندارند استفاده کنید.
اگر هم تنفر و بیزاری به قدری شدید بود که قادر به مصرف مواد غذایی ضروری نبودید، بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کنید. همچنین این نکته را در نظر داشته باشید که تنفر غذایی و بی اشتهایی در بارداری یکی نیستند و نباید اشتباه گرفته شوند.
روشهای خانگی و سنتی برای کنترل ویار در بارداری
توصیه میکنیم پیش از مراجعه به پزشک، از روشهای خانگی برای کنترل ویار بارداری استفاده کنید. چون این روشها در اکثر مواقع تاثیرگذار بوده و هیچ خطر خاصی را نیز، به همراه ندارند. این روشها عبارتاند از:
- استراحت کنید. مطالعات نشان میدهند که کم خوابی میتواند سبب افزایش اشتها در بارداری شود. پس بهتر است حداقل ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشید.
- آب بنوشید. گاهی شما دچار تشنگی شدهاید، اما ذهن طوری القا میکند که انگار گرسنه هستید. اگر تمایل شدید به مصرف مواد غذایی خاصی را داشتید، بهتر است ابتدا یک لیوان بزرگ آب بنوشید. اینگونه خواهید دید که ولع غذاییاتان تا حد زیادی کاهش مییابد.
- از لیمو ترش استفاده کنید. معمولا ویار بارداری اول صبحها شدیدتر است. به همین دلیل توصیه میکنید یک لیموی تازه را در یک لیوان آب ولرم بچکانید و این محلول را به صورت ناشتا مصرف کنید. لیمو هم آرام بخش است و هم هوسهای غذاییاتان را، بسیار کاهش میدهد.
- صبحانه بخورید. عدم مصرف صبحانه سبب میشود که اشتهایتان در طول روز افزایش یابد. پس هیچگاه وعده صبحانه را از قلم نیندازید. بهترین مواد غذایی برای صبحانه شامل تختم مرغ آب پز، شیر، پنیر، گردو و....میشوند.
- ورزش کنید. ورزش کردن نیز در کنترل ویار بارداری بسیار موثر است. معمولا مقابله با هوسهای غذایی کار آسانی نیست. اما با بدنی که به علت ورزش سلامت و پرانرژی است، قطعا این کار را سادهتر انجام خواهید داد.
- غذاها را خوشبو کنید. اگر بوی غذایی را دوست ندارید، آن را خوشبو کنید. برای خوشبو کردن غذا میتوانید از عصاره زنجبیل، لیموترش، نعنا و ....استفاده کنید.
- استرس خود را مدیریت کنید. پس بهتر است از قرار گیری در محیطهای استرس زا، دوری کرده و آرامش داشته باشید.
- غذاهای گیاهی مصرف کنید. توصیه میکنیم غذاهای گیاهی را در طول بارداری بیشتر مصرف کنید. چرا که با پر کردن حجم معده، از افزایش اشتها جلوگیری کرده و اینگونه هوسهای غذاییاتان را نیز کاهش میدهند.
سوالات متداول
-
آیا برای درمان ویار بارداری میتوان دارو مصرف کرد؟
بله، اگر ویار شدید باشد، مصرف دارو تحت نظر پزشک منعی ندارد. -
در چه صورت ویار زمان حاملگی ممکن است به سلامت مادر و جنین آسیب برساند؟
اگر ویار سبب پرخوری، تنفر غذایی، میل به خوردن مواد غیر غذایی و ....شود، سلامت مادر و جنین را در معرض خطر قرار میدهد. -
آیا همه افراد ویار در بارداری را تجربه میکنند؟
خیر، حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد از مادران باردار، ویار نخواهند داشت. -
آیا ویار میتواند سبب ابتلا به دیابت بارداری شود؟
بله، اگر ویار سبب تمایل شدید به مصرف شیرینیجات شود، احتمال ابتلا به دیابت بارداری نیز وجود دارد.